Klimaatverandering zal de komende jaren leiden tot een toename van het aantal mensen met kanker wereldwijd. Oplopende temperaturen, bosbranden en slechte luchtkwaliteit zullen bijdragen aan meer longkanker, huidkanker en gastro-intestinale kanker, stellen wetenschappers van de University of California in San Francisco (V.S.). Zij voerden een analyse van bijna 60 internationale studies uit en konden een aantal manieren identificeren waarop klimaatverandering het kankerrisico kan verhogen. Dat gaat van gifstoffen in het milieu tot een toename van Uv-straling, luchtvervuiling en verstoring van de voedsel- en waterbevoorrading. Maar de voornaamste bedreiging is mogelijk de verstoring van de kankerzorg als gevolg van die factoren. Wetenschappelijk tijdschrift Lancet Oncology publiceerde de studie.
Hoofdonderzoeker prof. Robert A. Hiatt is hoogleraar in epidemiologie en biostatistieken, en hij is somber gestemd over het klimaat. “De jaren tussen 2015 en 2019 waren de vijf warmste ooit gemeten, en het jaar 2020 heeft verschrikkelijke klimaatgevolgen laten zien, zoals bosbranden en orkanen. De internationale gemeenschap slaagt er maar niet in om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen”, stelt hij. “Maar extreem weer veroorzaakt dood en maakt mensen ziek, en verstoort de gezondheidszorg als geheel. Als we niet snel actie ondernemen dan zullen hoge temperaturen en slechte luchtkwaliteit zorgen voor meer longziekten en cardiovasculaire aandoeningen.”
Kanker komt wereldwijd steeds vaker voor, en wordt gezien als de voornaamste doodsoorzaak in deze eeuw. Van 12,7 miljoen diagnoses en 7,6 miljoen doden in 2008 waren er in 2017 bijna twee keer zoveel nieuwe patiënten, 24,5 miljoen. En 9,6 miljoen mensen wereldwijd stierven aan kanker.
De vier voornaamste klimaatgerelateerde kankerveroorzakers zijn:
Longkanker zal daarbij volgens de onderzoekers in absolute aantallen de dodelijkste kanker blijven, met tot wel 15% van alle gevallen. Een grote veroorzaker van longkanker is toenemende blootstelling aan luchtvervuiling en aan fijnstof.
De invloed van klimaatverandering op aan voeding gerelateerde kankers is minder eenvoudig vast te stellen. Een studie komt voor het jaar 2050 uit op een raming van ruim 500.000 doden als gevolg van voedselaanvoerproblemen. Als gevolg daarvan zouden gezonde groenten en fruit niet iedereen even goed kunnen bereiken, met als gevolg een ongezond dieet en een groter risico op gastro-intestinale en endocriene kankers.
Door klimaatverandering neemt ook de sociale en economische ongelijkheid in de wereld toe: misoogsten leiden tot hongersnoden, armoede en grote migratiestromen. De ernstigste gevolgen zullen worden gevoeld in de armere regio’s van de wereld, waar de kankerzorg toch al niet optimaal is. Daarnaast denken de onderzoekers dat zorgstelsels mogelijk minder stabiel zijn als werd gedacht. Toen de COVID-19 pandemie verscheen werd kankerzorg vrijwel overal afgeschaald en werden bevolkingsonderzoeken stopgezet, met als gevolg vele duizenden ongediagnosticeerde kankers.
Daarnaast kan extreem weer, zoals orkanen en overstromingen ook voor ernstige verstoring zorgen van de zorg infrastructuur. Die wordt mogelijk verergerd door storingen aan de energievoorziening, bevoorrading, transport en communicatie, en door personeelsgebrek.
Ironisch genoeg toonde de coronapandemie ook aan dat de luchtkwaliteit met sprongen omhoog ging toen wereldwijd fabrieken sloten en het weg- en vliegverkeer werden lamgelegd. “Extreme maatregelen kunnen dus wel degelijk tot snelle veranderingen leiden”, constateert Hiatt. Door actief beleid te voeren dat erop is gericht om luchtvervuiling terug te dringen zou de sterfte door longkanker eveneens omlaag kunnen gaan, denken de auteurs.
Referentie
