De Amerikaanse medicijnautoriteit FDA heeft haar goedkeuring verleend aan avapritinib (op de markt gebracht onder de merknaam Ayvakit door Blueprint Medicines) als behandeling van volwassenen met indolente systemische mastocytose (ISM). Daarmee gaat het om het dusver enige , toegelaten geneesmiddel is dat is ontworpen om deze aandoening te behandelen.
Systemische mastocytose (SM) is een zeldzame hematologische aandoening die kan leiden tot een reeks invaliderende symptomen in meerdere orgaansystemen, en die een aanzienlijke impact heeft op de levenskwaliteit van patiënten. De overgrote meerderheid van de SM-gevallen betreft de indolente vorm.
Avapritinib was in 2020 al goedgekeurd voor gastro-intestinale stromale tumoren, en in 2021 werd het geneesmiddel, dat is ontworpen om D816V-mutant KIT te remmen, goedgekeurd voor de behandeling van volwassenen met gevorderde systemische mastocytose.
De goedkeuring van avapritinib bij ISM is gebaseerd op gegevens van de dubbelblinde, placebogecontroleerde PIONEER-studie – de grootste studie ooit uitgevoerd voor deze ziekte – waarin patiënten 25 mg avapritinib eenmaal daags kregen, dan wel placebo. Avapritinib toonde significante verbeteringen ten opzichte van placebo in de primaire en alle belangrijke secundaire eindpunten, waaronder algemene symptomen en metingen van mestcelbelasting.
Het geneesmiddel werd goed verdragen met een gunstig veiligheidsprofiel, en de meeste bijwerkingen waren licht tot matig ernstig. De meest voorkomende bijwerkingen (≥10 procent) waren oogoedeem, duizeligheid, perifeer oedeem en blozen. Ernstige bijwerkingen en staken van de behandeling wegens bijwerkingen kwamen voor bij minder dan 1 procent van de patiënten.
Gedetailleerde resultaten van de PIONEER-studie, inclusief gegevens uit open-label uitbreidingsstudies die de klinische voordelen van avapritinib aantoonden gedurende 48 weken behandeling, werden in februari 2023 gepresenteerd op de jaarlijkse bijeenkomst van de American Academy of Allergy, Asthma & Immunology (AAAAI).
Avapritinib is een precisietherapie die door de FDA is goedgekeurd voor de behandeling van drie indicaties: volwassenen met ISM, volwassenen met gevorderde SM, waaronder agressieve SM (ASM), SM met een geassocieerde hematologische neoplasma (SM-AHN) en mestcelleukemie (MCL), en volwassenen met niet-resectabele of metastatische gastro-intestinale stromale tumor (GIST) met een PDGFRA exon 18-mutatie, waaronder PDGFRA D842V-mutaties. Dit geneesmiddel is in Europa goedgekeurd voor de behandeling van volwassenen met ASM, SM-AHN of MCL, na ten minste één systemische therapie, en volwassenen met niet-resectabele of metastatische GIST met de PDGFRA D842V-mutatie.
Systemische mastocytose (SM) is een zeldzame ziekte die in ongeveer 95 procent van de gevallen wordt veroorzaakt door de KIT D816V-mutatie. De geschatte prevalentie van systemische mastocytose in Nederland bedraagt ongeveer 13 patiënten per 100.000 Nederlanders. Dit betekent dat er zo’n 2.200 patiënten in Nederland zijn.
Ongecontroleerde proliferatie en activering van mestcellen leiden tot chronische, ernstige en vaak onvoorspelbare symptomen in meerdere orgaansystemen. De overgrote meerderheid van de patiënten heeft indolente systemische mastocytose (ISM). Een breed scala aan symptomen, waaronder anafylaxie, maculopapulaire uitslag, pruritis, diarree, ‘brain fog’, vermoeidheid en botpijn, blijft vaak bestaan bij patiënten met ISM, ondanks behandeling met meerdere symptoomgerichte therapieën. Deze ziektelast kan de levenskwaliteit sterk negatief beïnvloeden. Patiënten leven vaak in angst voor ernstige, onverwachte symptomen, kunnen maar beperkt werken of dagelijkse activiteiten uitvoeren, en zonderen zich zelfs af om zich te beschermen tegen onvoorspelbare triggers. Tot dusver waren er geen goedgekeurde therapieën voor de behandeling van ISM.
Een minderheid van de patiënten heeft gevorderde SM, die een groep hoog-risico SM-subtypes omvat, waaronder ASM, SM-AHN en MCL. Naast symptomen van mestcelactivatie wordt gevorderde SM geassocieerd met orgaanschade als gevolg van mestcelinfiltratie en een slechte overleving.
Referentie
Persbericht van Blueprint Medicines aangaande het FDA besluit rond avapritinib.
