Wordt de ‘coronahond’ binnenkort een vaste aanwezige op internationale vliegvelden? Dat zou zomaar kunnen, want in Helsinki zijn deze week vier honden begonnen met hun werk als coronatester. De Finse overheid financiert een onderzoek van de universiteit van Helsinki naar de mogelijke inzet van honden om snel en accuraat met het virus besmette mensen te identificeren.
Volgens hoofdonderzoeker Anna Hielm-Björkman duurt het hele testproces minder dan een minuut, en heeft een hond maar 10 seconden nodig om te ruiken of iemand besmet is met het virus. “Dat is veelbelovend, en als het echt werkt kan dit een goede testmethode voor allerlei locaties zijn.” Daarbij moet gedacht worden aan ziekenhuizen, zorgcentra maar ook theaters en stadions. Honden hebben een reukzintuig dat duizend keer gevoeliger is dan dat van mensen.
De honden besnuffelen de passagiers niet direct, maar een doekje waarop de passagiers hun geur achterlaten door het langs hun huid te wrijven. In een aparte ruimte wordt het doekje vervolgens tussen andere doekjes die virusvrij zijn gelegd, en dan gaat de hond aan het werk. Ruikt de hond de aanwezigheid van het coronavirus, dan geeft hij een signaal af, doorgaans door te zitten of te liggen. Als de hond het virus heeft geroken wordt de bijbehorende passagier gevraagd om gratis de polymerase chain reaction ofwel PCR-test te ondergaan met een wattenstaafje in de neus- en keelholte. Wordt de waarneming van de hond bevestigd, dan kan dat ertoe leiden dat de passagier in kwestie niet tot het vliegtuig wordt toegelaten.
In tests op de universiteit bleken de honden in staat te zijn om in bijna 100% van de gevallen het virus te kunnen detecteren. Wat vooral indruk maakte op de onderzoekers was dat de honden ook in staat waren om het virus te ruiken bij patiënten die nog helemaal geen symptomen vertoonden. Het was al bekend dat honden in staat zijn om ziektes als diabetes, Parkinson en verschillende soorten kanker op te merken. Volgens een Franse studie bevat het zweet van met het coronavirus besmette mensen bepaalde componenten die gezonde mensen niet hebben. Honden kunnen dat verschil wel waarnemen. Het is ook zo dat een hond veel minder moleculen nodig heeft om het virus te detecteren. Tussen de 10 en de 100 moleculen zijn al genoeg voor de supergevoelige hondenneuzen. Een fractie van de 18 miljoen moleculen die vereist zijn bij een PCR-test.
Vooralsnog gaat het om een proef, die 4 maanden zal duren en waarbij uiteindelijk 16 honden worden getraind door het gespecialiseerde bedrijf Wise Nose, waarvan er 10 op Vantaa worden ingezet. De totale kosten van het trainen van de honden zijn ongeveer 300.000 euro. Maar de snelheid waarmee de honden grote aantallen mensen kunnen testen vergeleken met het testen in laboratoria zullen een forse kostenbesparing betekenen.
Vrees dat de honden zelf besmet raken of de ziekte overbrengen is ongegrond, verzekert onderzoeker Hielm-Björkman. Het coronavirus is weliswaar in staat om dieren te besmetten, zoals nertsen en katten, maar honden hebben niet dezelfde receptoren en zijn daardoor veel moeilijker te besmetten. Vooralsnog is er geen eenduidig bewijs dat honden ziek kunnen worden, of de ziekte op andere dieren of mensen kunnen overdragen.
Behalve in Helsinki worden sinds kort ook coronasnuffelhonden ingezet op Dubai International Airport. Daarnaast worden er in verschillende landen soortgelijke proeven met honden gehouden, zoals Australië, Frankrijk, Duitsland, de VS, Groot-Brittannië, Chili en Iran. Bij de Duitse proeven, die werden uitgevoerd met 8 honden aan de universiteit van Hannover wisten de honden het coronavirus in 94% van de gevallen correct te herkennen door aan meer dan 1000 speekselmonsters te ruiken.
