Patiënten die op de intensive care opgenomen zijn kunnen tot wel één kilo spiermassa per dag verliezen. Voor COVID-19 patiënten, die vaak wekenlang op de ICU doorbrengen kan dat leiden tot een ernstig verlies van spiermassa en kracht, en dat benadeelt het herstelproces. In Brussel onderzoekt professor dr. Elisabeth De Waele, hoofd van de dienst intensieve zorg van het UZ Brussel, onderzoek naar de specifieke nutritionele noden van deze patiënten tijdens en na opname op de intensive care.
De gemiddelde opnameduur op de intensive care voor COVID-patiënten bedraagt meer dan 1, soms zelfs 2 weken. Onderzoek uit 2017 geeft aan dat mensen die op de IC opgenomen zijn per dag tot wel 1 kilo spiermassa kunnen verliezen. Dat leidt tot vermindering van de spiermassa, en daarmee ook de spierkracht en functionaliteit. Daardoor verslechtert de algehele conditie, neemt de weerstand af en groeit het risico op doorligwonden. Al die zaken maken dat het herstel na een COVID-opname zo veel langer duurt.
Voor COVID-patiënten heeft de verminderde spierkracht grote invloed op hun herstelproces. Vaak zijn ze amper in staat om de revalidatieprogamma’s te voltooien. En zelfs kleine dagelijkse bezigheden, zoals douchen, koken of wandelen vallen zwaar. Een aangepaste voeding, die voldoet in hun energie- en eiwitbehoefte kan dus een bijdrage leveren aan hun herstel.
Het onderzoek van de Brusselse hoogleraar, dat wordt ondersteund door Nutricia in het kader van het NutriCOVer onderzoeksprogramma, richt zich op de energie- en eiwitbehoefte van patiënten na minimaal 7 dagen op de afdeling intensieve zorg, en dan met name over de toereikendheid van de huidige voedingsstrategieën.
De Waele: “Optimale voeding is essentieel om mensen die een kritieke ziekte overleven te behoeden voor nieuwe infecties of complicaties. Vaak voldoet de eiwit- en calorie-inname van een patiënt na opname op intensieve zorgen niet, en ook het metabolisme en dus de specifieke noden van deze patiëntengroep is niet bekend. Daarom meten wij het metabolisme met indirecte calorimetrie, houden we het eiwitniveau in de gaten evenals de spierkracht en de levenskwaliteit van de patiënten. En we evalueren de relatie hiervan met medische voeding. Met deze onderzoeksaanpak, die uniek is in de wereld, zullen we in de toekomst vele patiënten een betere kans geven om dergelijke ziektes te overleven in plaats van er slachtoffer van te worden.”
Voeding is van vitaal belang voor het behoud van spieren en een goed metabolisme. Een opname op de dienst intensieve zorg kan dit ernstig verstoren. De ademhalingsmoeilijkheden die COVID-19-patiënten ondervinden, zorgen bovendien voor een extra complexe situatie. Een groot deel van de patiënten die op de dienst intensieve zorg wordt opgenomen, heeft namelijk behoefte aan geassisteerde beademing, wat aanleiding kan geven tot eet- en slikproblemen. Medische voeding kan dan bijdragen aan het herstel.
Michaël Sels, hoofddiëtist van het UZA in Antwerpen legt uit: “Tijdens de ziekte en het revalidatietraject hebben patiënten soms moeite om zich op voldoende wijze te voeden door bijvoorbeeld smaakvervorming, problemen met slikken of algemene zwakte. In deze situatie is het niet altijd realistisch dat patiënten de nodige calorieën, eiwitten en micronutriënten uit een normaal voedingspatroon halen. Voor heel wat patiënten in deze situatie kan medische voeding een oplossing bieden.”
Hij vervolgt: “Bovendien heeft een dieet pas het gewenste effect wanneer het dagelijks over een langere periode aangehouden wordt. Medische voeding kan hier de drempel naar een constante, dagelijkse opname van de nodige voedingsstoffen voor patiënten verlagen. Daarom is het belangrijk dat patiënten worden ondersteund tijdens het gehele ziektetraject, zowel gedurende het doormaken van de acute ziekte als in de periode thuis gedurende hun herstel.”
Bronnen
Webpagina van Nutricia, producent van medische voeding over het internationale NutriCOVer onderzoeksprogramma dat zich specifiek richt op herstellende COVID-patiënten.
