Articles

Hoe behandel ik chronische myelomonocytaire leukemie

NTVH - 2020, nummer 7, october 2020

dr. M.F. Corsten , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht

SAMENVATTING

Chronische myelomonocytaire leukemie (CMML) is een zeldzame myeloïde maligniteit met een voorkeurspresentatie op hogere leeftijd. De ziekte wordt gekenmerkt door perifere monocytose, een wisselende combinatie van myelodysplastische en -proliferatieve kenmerken en frequente ontaarding in acute myeloïde leukemie (AML). De prognose is variabel maar doorgaans beperkt. Recente ontwikkelingen in de diagnostiek kunnen helpen om de ziekte tijdig te herkennen en om patiënten te identificeren die baat zouden kunnen hebben bij een in opzet curatief transplantatietraject. Overige behandelingsmogelijkheden zijn beperkt en vooral ondersteunend. Wij bespreken hier de huidige afwegingen rondom diagnostiek, prognosebepaling en behandeling van CMML.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2020;17:299-309)

Lees verder

Immuunpathogenese van het myelodysplastisch syndroom: de rol van antigeen-presenterende cellen

NTVH - 2020, nummer 2, march 2020

Dr. N. van Leeuwen-Kerkhoff , L.L.G. Janssen MSc, dr. T.M. Westers , prof. dr. T.D. de Gruijl , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht

SAMENVATTING

Het myelodysplastisch syndroom (MDS) wordt onder andere gekenmerkt door moleculaire veranderingen en een verstoorde balans in immunologische reacties waarbij er een duidelijk verschil is tussen laag- en hoogrisicogroepen. Laagrisico-MDS wordt veelal gekenmerkt door de aanwezigheid van pro-inflammatoire factoren en celtypen. Bij hoogrisico-MDS daarentegen heeft het pro-inflammatoire milieu plaats-gemaakt voor suppressieve factoren die immuunherkenning in de weg kunnen staan en aanleiding kunnen geven tot progressie van ziekte. Daarnaast is de balans tussen een gepaste immuunrespons enerzijds en excessieve immuunstimulatie anderzijds vaak verstoord bij MDS. In laagrisicogroepen kan bijvoorbeeld een verschuiving naar constitutief geac-tiveerde pro-inflammatoire signaaltransductieroutes worden gezien. Dit op zichzelf kan leiden tot celschade en speelt mogelijk een belangrijke rol in de complexe immuunpathogenese van MDS. In dit overzichtsartikel wordt de mogelijke rol van dendritische cellen en monocyten in het ontstaan van MDS besproken en wordt toegespitst op therapeutische mogelijkheden waarin het immuunsysteem wordt gebruikt om voortschrijding van de ziekte af te remmen.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2020;17:61–7)

Lees verder

Incidentie, primaire behandeling en overleving van chronische myelomonocytaire leukemie in Nederland

NTVH - 2019, nummer 4, may 2019

dr. A.G. Dinmohamed , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2019;16:178–84)

Lees verder

Richtlijn Acute promyelocytenleukemie (APL): richtlijnen voor diagnostiek en behandeling

NTVH - 2018, nummer 8, november 2018

prof. dr. G.A. Huls , prof. dr. B. Löwenberg , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht , dr. J.J.W.M. Janssen , dr. M. Jongen-Lavrencic , prof. dr. M.H.G.P. Raaijmakers , dr. B.J. Wouters , dr. P.A. von dem Borne , prof. dr. J.H.E. Kuball , prof. dr. B.J. Biemond , dr. M. van Gelder , dr. W.J.F.M. van der Velden , dr. O. de Weerdt , dr. M. van Marwijk Kooy , dr. S.K. Klein , dr. E. Ammatuna , dr. M.W.M. van der Poel , dr. A. van Rhenen , J.J.M. de Jong , dr. B. van der Reijden , prof. dr. J.J. Cornelissen , prof. dr. E. Vellenga , prof. dr. G.J. Ossenkoppele

SAMENVATTING

Acute myeloïde leukemie (AML) is een heterogene ziekte die wordt gekenmerkt door (oligo)klonale maligne hematopoëse met een blokkade in de differentiatie en daardoor een excessieve toename van leukemische blasten. Acute promyelocytenleukemie (APL) is een zeldzame variant van AML die zich goed laat behandelen met ATRA-bevattende therapie. Vanwege complicaties van de ziekte (trombose, bloeding) is vroege herkenning en start van behandeling extreem belangrijk. Het is daarom belangrijk dat diagnostiek en behandeling van APL-patiënten in de dagelijkse praktijk zorgvuldig en gestructureerd plaatsvindt. Hieronder bespreken we de richtlijnen voor diagnostiek en behandeling zoals de HOVON-Leukemiewerkgroep denkt dat die voor APL zou moeten plaatsvinden.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2018;15:396–401)

Lees verder

Epidemiologische aspecten van myelodysplastische syndromen bij volwassenen in Nederland

NTVH - 2018, nummer 8, november 2018

dr. A.G. Dinmohamed , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht

SAMENVATTING

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2018;15:402–8)

Lees verder

Richtlijn Acute myeloïde leukemie (AML): richtlijnen voor diagnostiek en behandeling

NTVH - 2018, nummer 7, october 2018

dr. M. van Marwijk Kooy , prof. dr. G.A. Huls , prof. dr. B. Löwenberg , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht , dr. J.J.W.M. Janssen , dr. M. Jongen-Lavrencic , prof. dr. M.H.G.P. Raaijmakers , dr. B.J. Wouters , dr. P.A. von dem Borne , prof. dr. J.H.E. Kuball , prof. dr. B.J. Biemond , dr. M. van Gelder , dr. W.J.F.M. van der Velden , dr. O. de Weerdt , dr. S.K. Klein , dr. E. Ammatuna , dr. M.W.M. van der Poel , dr. A. van Rhenen , J.J.M. de Jong , dr. B. van der Reijden , prof. dr. J.J. Cornelissen , prof. dr. E. Vellenga , prof. dr. G.J. Ossenkoppele

Samenvatting

Acute myeloïde leukemie (AML) is een heterogene ziekte die wordt gekenmerkt door (oligo)klonale maligne hematopoëse met een blokkade in de differentiatie en daardoor een excessieve toename van leukemische blasten. AML komt meer voor op hogere leeftijd, meer dan 75% van de AML-patiënten is ouder dan 60 jaar. Het is belangrijk dat diagnostiek en behandeling van AML-patiënten in de dagelijkse praktijk zorgvuldig en gestructureerd plaatsvindt. Hieronder bespreken we de richtlijnen voor diagnostiek en behandeling zoals de HOVON-leukemiewerkgroep denkt dat die zou moeten plaatsvinden. Acute promyelocytenleukemie zal in een apart manuscript worden besproken.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2018;15:336–47)

Lees verder

Autologe stamceltransplantatie bij multiple sclerose

NTVH - 2018, nummer 1, january 2018

dr. P.A. Kramer , dr. J.M.M. Rondeel , prof. dr. G.J. Ossenkoppele , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht , dr. B.W. van Oosten

SAMENVATTING

Bij autologe hematopoëtische stamceltransplantatie (aHSCT) worden stamcellen van de patiënt zelf geïnfundeerd nadat met chemotherapie het beenmerg leeg is gemaakt. De uitgroei van nieuwe cellen leidt onder meer tot vernieuwing van het immuunsysteem, waardoor het een effectieve behandeling kan zijn bij auto-immuunziekten. Internationaal worden studies verricht met aHSCT bij multiple sclerose. Hoewel nog in de kinderschoenen, laten enkele studies veelbelovende resultaten zien bij een selecte groep patiënten.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2018;15:15–24)

Lees verder