dr. W. Nanhoe

“Academische CAR-T-celproductie belangrijk om de ontwikkelingen verder te stimuleren”

Interview met dr. Tom van Meerten over de ontwikkelingen binnen het CAR-Tceltherapieveld in Nederland en het winnen van de NVvH Swammerdamprijs

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2024;21:110–2)

DIAGNOSEHULP BIJ VERMOEDEN VAN INVASIEVE SCHIMMELINFECTIES

Patiënten met hematologische maligniteiten hebben een hoog risico op invasieve schimmelinfecties vanwege onder andere cytotoxische chemotherapie, en daardoor ook een verhoogde mortaliteit.^1,2 Ondanks dat er in Nederland veel kennis is op het gebied van invasieve schimmels en er diagnostische tests beschikbaar zijn, blijkt het diagnosticeren hiervan nog steeds lastig en complex. Dit signaleerde Elize Veenstra, Field Brand Manager bij Gilead, tijdens haar gesprekken met artsen. Veenstra is inmiddels meer dan 10 jaar werkzaam bij Gilead en werkt veel samen met artsen uit academische centra op het gebied van educatie omtrent schimmelinfecties. Dr. Jochem Buil, arts-microbioloog in het Radboudumc, en dr. Toine Mercier, hematoloog in AZ Sint-Maarten (Mechelen, België) en in het UZ Leuven (Leuven, België), herkenden dit. Samen besloten ze een diagnosehulp voor invasieve schimmelinfecties te ontwikkelen.

PROs NA BEHANDELING VAN AUTO-IMMUUN HEMOLYTISCHE ANEMIE MET SUTIMLIMAB

Auto-immuun hemolytische anemie met koude antistoffen (‘cold agglutinin disease’, CAD) is een zeldzame ziekte gekenmerkt door auto-antilichamen die binden aan rode bloedcellen bij lage temperaturen, waardoor deze rode bloedcellen afgebroken worden in onder andere de lever, resulterend in bloedarmoede.^1,2 De chronische hemolyse wordt gemedieerd door activatie van de klassieke complementroute.¹ Sutimlimab is een gehumaniseerd monoklonaal IgG4 anti-C1s monoklonaal antilichaam dat de klassieke complementroute remt.^3,4 De impact van sutimlimab op hematologische parameters en op kwaliteit van leven is onderzocht in de CARDINAL-studie bij patiënten met CAD die recent een bloedtransfusie hadden gekregen en in de CADENZA-studie bij patiënten met CAD die geen recente bloedtransfusie hadden gekregen.^4,5

CAR-T TUMORBOARD: ERVARINGEN UIT DE PRAKTIJK BIJ LBCL

De ‘real world’-resultaten van CAR T-celtherapie bij patiënten met recidief/refractair grootcellig B-cellymfoom na twee of meer lijnen systemische therapie verschillen tussen landen. De CAR-T tumorboard biedt in Nederland een nationaal platform om de organisatie en implementatie van CAR T-celtherapie te optimaliseren. Recent zijn de ‘real world’-resultaten gepubliceerd van een multicenter cohortstudie over de eerste 2 jaar van het gebruik van de CAR T-celtherapie axicabtagen-ciloleucel in Nederland. Drs. Anne Spanjaart, drs. Elise Pennings en prof. dr. Marie José Kersten (Amsterdam UMC) delen namens de Nederlandse CAR-T tumorboard de belangrijkste resultaten van deze publicatie, vergelijken deze met de resultaten uit de klinische studie ZUMA-1 en vertellen over de CAR-T tumorboard.

BTK-REMMERS VERBETEREN DE PROGNOSE BIJ PATIËNTEN MET GERECIDIVEERD OF REFRACTAIR MANTELCELLYMFOOM

Immuunchemotherapie vormt van oudsher de basis van de standaard eerste- en laterelijnsbehandeling bij patiënten met mantelcellymfoom. Voor de behandeling van patiënten met gerecidiveerd en/of refractair mantelcellymfoom kwamen de afgelopen tien jaar echter doelgerichte therapieën en immuuntherapieën beschikbaar, die de uitkomsten bij deze patiënten verbeterden. Een van deze therapieën is ibrutinib, de eerste van een reeks BTK-remmers, waarvan acalabrutinib, zanubrutinib en pirtobrutinib onlangs in studieverband veelbelovende resultaten lieten zien.

EFFECTIVITEIT, BIJWERKINGEN EN KWALITEIT VAN LEVEN MET ZANUBRUTINIB VERSUS IBRUTINIB BIJ R/R CLL/SLL

Patiënten met chronisch lymfatische leukemie (CLL) of kleincellig lymfocytair lymfoom (‘small lymphocytic lymphoma’, SLL) hebben vaak te maken met opeenvolgende recidieven. Alhoewel de eerstegeneratie remmer van Bruton’s tyrosinekinase (BTK) ibrutinib behoort tot de standaard behandelopties, kunnen de bekende bijwerkingen (zoals atriumfibrilleren en -flutter en neutropenie) het gebruik van ibrutinib in de weg staan.^1–3 Zanubrutinib* is een volgende generatie BTK-remmer met een hoge kinaseselectiviteit. In de gerandomiseerde fase III-studie ALPINE werd zanubrutinib ‘head-to-head’ vergeleken met ibrutinib voor de behandeling van recidief/refractair (R/R) CLL/SLL.⁴ Vorig jaar zijn de finale resultaten van deze studie gepresenteerd tijdens ASH 2022 en gelijktijdig gepubliceerd.⁴ Dit jaar werden ook de resultaten met betrekking tot patiëntgerapporteerde uitkomsten binnen de ALPINE-studie gepubliceerd.⁵

ISATUXIMAB-CARFILZOMIB-DEXAMETHASON: RECENTE OS-UPDATE

In de fase III-studie IKEMA werd het anti-CD38 monoklonale antilichaam isatuximab in combinatie met carfilzomib-dexamethason (Isa-Kd) vergeleken met alleen Kd bij patiënten met gerecidiveerd of refractair multipel myeloom (RRMM) na 1–3 eerdere behandellijnen.¹ Na een mediane follow-up van 20,7 maanden bleek de progressievrije overleving significant verbeterd met Isa-Kd vergeleken met Kd. Een vooraf gespecificeerde follow-upanalyse van de IKEMA-studie werd uitgevoerd na een mediane follow-up van 44,0 maanden, waarbij onder andere werd gekeken naar progressievrije overleving en minimale restziekte.² Onlangs is ook data over de algehele overleving bekendgemaakt na een nog langere follow-up van 56,6 maanden.³