dr. M.D. Hazenberg

Aangeboren lymfoïde cellen (ILC's)

Samenvatting

Een gezond persoon wordt regelmatig blootgesteld aan pathogenen, maar is slechts zelden ziek. Een belangrijke eerste lijn van verdediging wordt gevormd door het aangeboren immuunsysteem. Immuuncellen zoals macrofagen, dendritische cellen, granulocyten, mestcellen en NK-cellen gelokaliseerd onder het epitheel van barrièreoppervlakten maken het onderscheid tussen commensalen en pathogenen. Hierdoor is vreedzame samenleving met niet-pathogenen mogelijk en wordt alleen een immuunrespons in gang gezet wanneer dat nodig is. In het geval van een infectie is het aangeboren immuunsysteem binnen minuten tot uren actief. In veel gevallen zal hierdoor een mogelijke dreiging in de kiem zijn gesmoord en is het in actie komen van B- en T-lymfocyten van het adaptieve systeem niet nodig. Recentelijk werden ‘innate lymphoid cells’ (ILC’s; aangeboren lymfoïde cellen) als nieuwe spelers van het aangeboren immuunsysteem geïdentificeerd. In verschillende fysiologische en pathologische processen is het belang van ILC’s inmiddels onderstreept. ILC’s spelen een cruciale rol in de aangeboren immuniteit en dragen bij aan de homeostase en het herstel van epitheliale weefsels. Ook na chemotherapie, wanneer de mucosale barrière is verstoord, lijkt er een rol voor ILC’s in het herstel van beschadigde weefsels. Mucositis is een belangrijke risicofactor voor graft-versus-hostziekte en patiënten met voldoende geactiveerde ILC’s voorafgaand aan transplantatie lijken beschermd te zijn tegen deze complicaties.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2015;12:166–72)

Fertiliteitspreservatie bij patiënten met een hematologische maligniteit

Samenvatting

Patiënten met hematologische maligniteiten lopen het risico op verminderde vruchtbaarheid als gevolg van chemo- en/of radiotherapie. Fertiliteitspreservatie is een nieuwe, zich snel ontwikkelende preventieve vorm van geneeskunde met als doel het verhogen van de kans op toekomstig nageslacht bij vrouwen en mannen die potentieel onvruchtbaar worden als gevolg van hun behandeling. In dit artikel worden de verschillende mogelijkheden van fertiliteitspreservatie besproken bij patiënten met een hematologische maligniteit.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2014;11:164–70)

Immuuntherapie voor acute myeloïde leukemie

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2014;11:89–90)

Bakkersgistemie bij een bakkersvrouw met acute myeloïde leukemie

Samenvatting

Een 58-jarige bakkersvrouw ontwikkelt neutropene enteritis tijdens de eerste inductiekuur in het kader van de behandeling voor acute myeloïde leukemie. Ondanks empirische antibiotische therapie blijft patiënte buikpijnklachten en koorts houden. Beeldvorming toont meerdere hypodense leverlaesies, waarbij moleculaire diagnostiek een Saccharomyces cerevisiae (bakkersgist) identificeert. Deze casus illustreert dat niet-pathogene micro-organismen ernstig symptomatische infecties kunnen veroorzaken tijdens langdurige neutropenie na hogedosischemotherapie.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:139–41)

T-lymfoblastair lymfoom zich presenterend als primair renaal lymfoom met acute nierinsufficiëntie

Samenvatting

Wij beschrijven een casus betreffende een 23-jarige man met acute nierinsufficiëntie en bilaterale nefromegalie. De voorgeschiedenis vermeldt de ziekte van Crohn, waarvoor behandeling met prednison en azathioprine. In het urinesediment werden enkele atypische lymfocyten met nucleoli gezien en het nierbiopt toonde diffuse renale infiltratie van een Tlymfoblastair lymfoom. Vanwege afwezigheid van extrarenale lokalisaties werd het lymfoom gecategoriseerd als een primair renaal lymfoom. Een primair renaal gelokaliseerd T-lymfoblastair lymfoom is in de literatuur niet eerder beschreven.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2012;9:34–7)