Cannabisgebruik lijkt effectiviteit immuuntherapie bij kankerpatiënten te verminderen

oktober 2020 Medisch onderzoek Willem Van Altena

Cannabis en daarvan afgeleide producten worden veel gebruikt door kankerpatiënten die de symptomen van hun ziekte, of van de behandeling ervan, willen verminderen. Of cannabis kankerremmende eigenschappen heeft is onderwerp van felle discussie en veel onderzoek. Maar dat cannabis wel effect heeft op pijn, misselijkheid en verminderde eetlust wordt wel onderschreven. Toch kwam er vanaf het virtueel gehouden ESMO-congres een waarschuwing. Cannabis lijkt negatief in te werken op immuuntherapie.

Het onderzoek naar het effect van cannabis op immuuntherapie werd gedaan in Israël. Het ging om een observationele studie van beperkte omvang, met 102 patiënten in 1 centrum, die voor een verscheidenheid aan kankers met immuuntherapie behandeld zouden worden. Van deze 102 patiënten gebruikten er 34 ook cannabisproducten. Voorafgaand aan de immuuntherapie werd bij alle patiënten bloed afgenomen. Primaire uitkomst van de studie was algehele overleving (overall survival, OS) en tijd tot ziekteprogressie (time to progression, TTP). Secundaire uitkomst was de concentratie van endocannabinioiden in het bloed (eCB).

Het bleek dat de patiënten die cannabis gebruikten een beduidend kortere TTP hadden dan de andere patiënten. De mediane TTP was 3,4 maanden tegenover 13,1 maanden. Ook de OS was korter: mediaan 6,4 maanden vergeleken met 28,5 maanden.

Mogelijk verband

Immuuntherapie bleek veranderingen in het eCB gehalte te brengen, die geassocieerd worden met een betere OS. Het gebruik van cannabis had dat effect niet. Hoofdonderzoeker dr. Gil Bar-Sela: “Dit suggereert dat het effect van eCB en eCB-achtige lipiden op de slagingskans van immuuntherapie verder onderzocht moet worden. Maar we leveren wel de eerste indicatie dat cannabisgebruik van invloed is op immuuntherapie en dat er mogelijk een verband bestaat met een slechtere klinische uitkomst, in vergelijking tot patiënten die geen cannabis gebruiken.”

Referentie

Bar-Sela G, Choen I, Campisi-Pinto S, et al. Chronic cannabis used by patients with advanced cancer during immunotherapy initiation: clinical outcomes and endocannabinoid levels evaluation. Presented at: European Society of Medical Oncology (ESMO) Virtual Congress 2020; September 19-20, 2020. Abstract 1852P.