De vaccinaties tegen het coronavirus zijn in volle gang. Niet alleen in Nederland en in Europa, maar ook in de rest van de wereld. Zoals in Israël, waar het vaccinatieprogramma zeer robuust ter hand is genomen en waar eind januari al een derde deel van de bevolking was ingeënt met het Pfizer/BioNTech-vaccin, het eerste vaccin dat in december beschikbaar kwam. Vanuit dat land komen nu ook berichten over hoe effectief het vaccin is.
Onder mensen die twee prikken met het Pfizervaccin hebben gehad, werden 94% minder COVID-19-besmettingen gezien.1 En wanneer een gevaccineerd persoon toch besmet raakte, was de kans op een ernstig ziekteverloop 92% lager. Het Clalit Research instituut, een van de nationale zorginstanties van Israël, komt tot die cijfers na een analyse van 1,2 miljoen mensen, waarvan de helft beide vaccinatiedoses had gehad en de andere helft niet gevaccineerd was. De onderzoekers brachten in kaart hoe effectief het vaccin een week na de tweede injectie was. Vroege bevindingen duiden er overigens op dat het vaccin twee weken na de laatste injectie nog effectiever is dan na een week.
De Israëlische bevindingen komen overeen met de resultaten die Pfizer en BioNTech presenteerden na hun fase III-studie, waarbij tienduizenden proefpersonen ingeënt werden. Daaruit kwam vorig jaar naar voren dat hun vaccin een effectiviteit van 95% had.
Wat de Israëlische cijfers ook interessant maakt, is dat er nu ook meer duidelijkheid is over hoe goed het vaccin mensen beschermt in alle leeftijdsgroepen. De proefpersonen in de Pfizer-studie waren voor het overgrote deel jonger dan 70 en in goede gezondheid. In Israël stelden de onderzoekers echter vast dat ook 70-plussers even goed beschermd worden door het vaccin.2
Eind januari werd al duidelijk dat het vaccin ouderen goed beschermt, zoals te lezen was in wetenschappelijk vakblad Nature. Ongeveer 90% van de 60-plussers in Israël hadden toen al hun eerste enting gehad, en het bleek dat er een 41% lagere infectiegraad in die leeftijdsgroep was. Tussen medio januari en begin februari belandden 31% minder ouderen wegens COVID in het ziekenhuis. Maar, waarschuwen de onderzoekers, die dalingen kunnen ook niet alleen door het vaccin veroorzaakt te zijn. Zoals zo veel landen verkeert Israël namelijk sinds januari ook in een lockdown. Toch denken wetenschappers dat het vaccin wel de grootste rol speelt: tijdens een eerdere lockdown in september was er namelijk geen vergelijkbare daling in het aantal besmettingen te zien.
Eigenlijk verwachtten wetenschappers in Israël al veel eerder een flinke daling in het aantal coronabesmettingen te zien, omdat al sinds medio december gevaccineerd wordt. Maar vermoedelijk hield men geen rekening met de komst van de besmettelijker mutaties van het virus. Het feit dat een daling in besmettingen en ziekenhuisopnames uitbleef zorgde zelfs voor onrust: mensen begonnen te denken dat de vaccins niet effectief waren.
Voor het onderzoek werden de data van 600.000 mensen die beide prikken hadden gehad vergeleken met die van 600.000 mensen die nog niet gevaccineerd waren. Om tot een eerlijke en betrouwbare vergelijking te komen werd erop gelet dat de samenstelling van beide groepen zo identiek mogelijk was. Daarbij werd gelet op geslacht en leeftijd, maar ook op andere indicatoren zoals infectierisico en risico op een ernstig ziekteverloop, en op de algemene gezondheid. Ook werd rekening gehouden met veranderingen in quarantaine en vaccinatiebeleid. Het Israëlische onderzoek gaat alleen over het Pfizervaccin.
Bronnen
