Corticosteroïdengebruik blijkt geassocieerd met vaso-occlusieve crises bij sikkelcelziekte

mei 2023 Preventie Diede Smeets

Dit artikel is onderdeel van de Editor’s Pick sikkelcelziekte mei 2023, bestaande uit een selectie van klinisch relevante literatuur omtrent sikkelcelziekte van de laatste jaren. Deze selectie werd gemaakt door de NTVH-literatuurcommissie.
Bekijk hier de gehele selectie.

Bij patiënten met sikkelcelziekte (‘sickle cell disease’, SCD) is het optreden van vaso-occlusieve crises (VOC’s) een grote zorg. In een aantal gevallen lijkt blootstelling aan systemische corticosteroïden de frequentie van VOC’s mogelijk te verhogen. Tot dusver is echter geen vergelijkende studie uitgevoerd naar dit mogelijk verhoogde risico. Meerdere klinische studies hebben aangetoond dat corticosteroïden werkzaam zijn tegen VOC’s, maar ook dat ze leiden tot meer heropnamen in het ziekenhuis. In deze studie werd onderzoek gedaan naar het risico op ziekenhuisopname door VOC’s, veroorzaakt door blootstelling aan systemische corticosteroïden bij SCD-patiënten.

De studiepopulatie bestond uit SCD-patiënten met die minstens 1 keer in het ziekenhuis waren opgenomen vanwege een VOC. Informatie over corticosteroïdengebruik was afkomstig van voorschrijfdata buiten het ziekenhuis (bijvoorbeeld uit de apotheek). De primaire uitkomst van de studie was de eerste ziekenhuisopname vanwege een VOC, waarbij gecorrigeerd werd voor het genotype van de patiënt.

Analyse

De hoofdanalyse bestond uit data van 5.151 patiënten. Blootstelling aan corticosteroïden bleek uit deze analyse geassocieerd te zijn met ziekenhuisopnamen vanwege VOC’s (oddsratio [95%-BI]: 3,8 [2,4-5,6]). Voor patiënten die blootgesteld werden aan hydroxyurea was de oddsratio 2,6 (95%-BI: 1,1-6,4), terwijl deze bij niet blootgestelde patiënten 4,0 (95%-BI: 2,5-6,3) was. De resultaten waren vergelijkbaar voor kinderen en volwassenen. De onderzoekers concluderen op basis van deze data dat blootstelling aan systemische corticosteroïden inderdaad geassocieerd is met een verhoogd risico op ziekenhuisopname vanwege VOC’s. Daarom zou blootstelling aan corticosteroïden zo veel mogelijk beperkt moeten worden bij SCD-patiënten.

Referentie

Walter O, Cougoul P, Maquet J, et al. Risk of vaso-occlusive episode after exposure to corticosteroids in patients with sickle cell disease;139:3771-7.