Veel aandoeningen gaan samen met een vorm van chronische ontsteking (inflammatie). Die ontstekingen dragen vervolgens op hun beurt bij aan het risico op andere aandoeningen. Denk aan type 2 diabetes, maar ook aan cognitieve aandoeningen als dementie, en zelfs kanker. Tegengaan van ontstekingen is dan ook erg belangrijk. En daarbij kunnen patiënten zelf ook een rol spelen. Gezonde leefstijlkeuzes zoals voldoende lichaamsbeweging, ontspanning en slaap, en het oppassen met ongezonde gewoontes als roken en alcoholgebruik kunnen chronische ontstekingen verminderen. Maar verstandige dieetkeuzes kunnen ook een verschil maken.
Het verband tussen het spijsverteringsstelsel en het immuunsysteem is de laatste jaren steeds duidelijker geworden. Het functioneren van de darmen heeft een direct effect op onze weerstand en het is aangetoond dat chronische ontstekingen te beïnvloeden zijn met specifieke voeding. Inmiddels zijn er talloze diëten ontwikkeld in samenwerking met medici, die bedoeld zijn om ontstekingsremmend te zijn. Veel van die diëten zijn niet wetenschappelijk onderbouwd, maar bij een aantal diëten is dit wel het geval.
Dit dieet is gebaseerd op het traditionele eten uit onder meer Italië en Griekenland. Het bestaat vooral uit groenten en fruit, noten en zaden, hele granen, vis en olijfolie. Dit zijn componenten waarvan is aangetoond dat ze ontstekingsremmend kunnen zijn. Het mediterrane dieet wordt ook in verband gebracht met minder cardiovasculaire aandoeningen, metabool syndroom en type 2 diabetes. Door de grote variëteit aan ingrediënten en beschikbaarheid aan recepten is dit dieet relatief gemakkelijk te volgen en vol te houden, en is daarom erg populair. Recent is ook het Pioppi-dieet populair geworden, een variant die door een cardioloog is ontwikkeld en gebaseerd is op hoe mensen eten in het Italiaanse dorpje Pioppi, waar opvallend veel mensen heel oud worden zonder al te veel gezondheidsklachten. Ook van dit dieet wordt beweerd dat het een anti-inflammatoire uitwerking heeft.
DASH staat voor ‘Dietary Approaches to Stop Hypertension’ en was oorspronkelijk ontwikkeld om de bloeddruk te verlagen zonder medicatie. Dit dieet bevat weinig vetten, verzadigde vetzuren en cholesterol, maar veel fruit, groenten en volkoren granen. Eiwit wordt vooral verkregen uit vetarme zuivelproducten, vis, gevogelte en noten. Het nuttigen van rood vlees, zoetigheid en suikerhoudende frisdranken moet daarentegen zo veel mogelijk worden beperkt. Het DASH-dieet is rijk aan vezels, kalium, calcium en magnesium en laag in natrium.
Dr. Andre Weil is een arts die reeds lang geleden begon met voedingsadviezen om inflammatie tegen te gaan. Zijn dieet is te omschrijven als mediterraan met Aziatische invloeden. 40 tot 50 procent van de calorieën komen uit koolhydraten, 30 procent uit vet en de laatste 20 tot 30 procent uit eiwitten. De nadruk in dit dieet ligt op plantaardige voeding en gezonde eiwitbronnen: vette vis, fruit, groenten, oliën, noten en zaden. Verwerkte voedingsmiddelen moeten zo min mogelijk worden genuttigd.
Meer informatie
Door de Harvard Medical School in de Verenigde Staten is een boek uitgegeven met een geïntegreerde aanpak van de chronische inflammatie, inclusief uitgebreidere informatie over de geadviseerde diëten.
Het Voedingscentrum bevat een uitgebreide informatiepagina waarin de voors en tegens van allerlei diëten worden belicht.