NTVH - 2013, nummer 7, october 2013
drs. A.J. Wilhelm , dr. J.J.W.M. Janssen
De behandeling van chronische myeloïde leukemie (CML) is sinds de introductie van de tyrosinekinaseremmer (TKR) imatinib in 2001 sterk verbeterd en vereenvoudigd. Sinds enkele jaren zijn nilotinib en dasatinib aan het therapeutisch arsenaal toegevoegd, waardoor patiënten die resistent of intolerant zijn voor imatinib alsnog uitstekende resultaten kunnen bereiken. In dit artikel wordt ingegaan op het nut van ‘therapeutic drug monitoring’ (TDM) bij de therapie met TKR’s. Na het behandelen van responsdefinities en bepalingsmethoden, wordt een overzicht gegeven over wat bekend is over de relatie tussen blootstelling en respons en de variatie in farmacokinetiek. Het bewijs ontbreekt dat routinematige TDM bij alle CML-patiënten de klinische uitkomsten voor de gehele groep verbetert. Indicaties om plasmaconcentraties te meten zijn suboptimale of trage respons, falen van de behandeling, bijwerkingen, geneesmiddelinteracties of het vermoeden van therapieontrouw.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:254–9)
Lees verderNTVH - 2013, nummer 7, october 2013
dr. P.P.T. Brons , drs. A.A.A. van der Linde , dr. W.L. van Heerde
Congenitale trombocytopenie is een relatief zeldzame oorzaak van trombocytopenie. De frequentie wordt mogelijk onderschat door onbekendheid met de ziektebeelden en de soms lastige differentiaaldiagnose. Dit artikel behandelt de diagnostiek van congenitale trombocytopenie door middel van een stapsgewijze aanpak.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:260–7)
Lees verderNTVH - 2013, nummer 7, october 2013
dr. J.J.W.M. Janssen , dr. N. Thielen , prof. dr. G.J. Ossenkoppele
Door de sterk verbeterde overleving van patiënten met chronische myeloïde leukemie (CML) worden behandelaars toenemend geconfronteerd met vragen over zwangerschap. In dit artikel worden gegevens betreffende de teratogeniciteit van tyrosinekinaseremmers besproken en adviezen gegeven voor de behandeling van zwangeren met CML.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:268–72)
Lees verderNTVH - , nummer ,
prof. dr. P.M. Hoogerbrugge , dr. H. van den Berg , dr. A.B. Versluijs , dr. V. de Haas , prof. dr. R. Pieters
Momenteel is de ziektevrije overleving van kinderen met acute lymfatische leukemie (ALL) in Nederland ongeveer 85%. Ongeveer 15% van de kinderen met ALL krijgt een recidief. De kans op genezing van kinderen met een recidief hangt onder andere af van het tijdstip, fenotype en de lokalisatie van het recidief, en varieert van 20% (voor een vroeg beenmergrecidief) tot 70% voor een laat recidief. Om de kansen op genezing verder te verhogen, is het van belang meer inzicht te verkrijgen in de biologie van recidief van ALL en kinderen te includeren in goede klinische studies. In Europa is hiervoor een internationaal samenwerkingsverband gevormd van waaruit internationale klinische studies worden opgezet.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:214-8)
Lees verderNTVH - 2013, nummer 5, july 2013
drs. S.T.A. van Bijnen , dr. P. Muus
Paroxysmale nachtelijke hemoglobinurie (PNH) is een zeer zeldzame ziekte die wordt gekenmerkt door een kloon van hematopoëtische cellen met deficiëntie van glycosylfosfatidylinositol (GPI)-verankerde eiwitten. Deficiëntie van de GPI-verankerde complementinhibitoren CD55 en CD59 op erytrocyten leidt tot hemolyse onder invloed van complementactivatie. Een van de meest prominente kenmerken in voornamelijk de klassieke presentatie van de ziekte is een sterk verhoogd risico op zowel veneuze als arteriële trombose. Trombose treedt vaak op ongebruikelijke plaatsen op met het budd-chiarisyndroom als meest frequente manifestatie. Tromboseprofylaxe met coumarines wordt aanbevolen voor patiënten met een kloongrootte >50% zonder contra-indicaties, maar biedt geen gegarandeerde bescherming. Eculizumab, een monoklonale antistof gericht tegen complementfactor C5, remt intravasculaire hemolyse en verlaagt bovendien het risico op trombose. Zwangerschap bij patiënten met PNH kent een sterk verhoogd risico op complicaties voor zowel moeder als kind, waarbij trombose bij de moeder en prematuriteit en een laag geboortegewicht bij het kind de meest belangrijke zijn. Eculizumab is tot op heden bij meer dan 20 patiënten succesvol toegepast tijdens de zwangerschap en lijkt op grond van de huidige, nog beperkte, gegevens veilig te kunnen worden gebruikt.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:180–8)
Lees verderNTVH - 2013, nummer 4, june 2013
dr. P. Poortmans
Uitgebreid onderzoek bij maligne lymfomen in de afgelopen 2 decennia heeft geleid tot een toename van nieuwe therapieën, leidend tot een verbetering van de resultaten. Radiotherapie blijft een cruciale rol spelen bij de behandeling van maligne lymfomen, hetzij als definitieve therapie, als consolidatie na chemotherapie, als onderdeel van beenmergtransplantatieprotocollen of in de palliatieve sfeer. In deze periode vond een aanzienlijke vooruitgang in de radiotherapie plaats, met inbegrip van de ontwikkeling van de ‘involved-node’-radiotherapie en de invoering van geïndividualiseerde driedimensionale conformatietechnieken. We verwachten dat deze moderne technieken het risico op langetermijnbijwerkingen gerelateerd aan stralingsgebaseerde behandelingen sterk zullen verminderen zonder aan effectiviteit in te boeten.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:132–8)
Lees verderNTVH - 2013, nummer 3, april 2013
dr. N.W.C.J. van de Donk , prof. dr. H.M. Lokhorst , prof. dr. K.C. Anderson , dr. P.G. Richardson
Primaire plasmacelleukemie (pPCL) is een zeldzame en agressieve ziekte met een slechte prognose. Tevens zijn er duidelijke verschillen in de biologie, klinische presentatie en laboratoriumbevindingen in vergelijking met multipel myeloom. Zo worden veel genetische afwijkingen al ten tijde van diagnose bij pPCL aangetroffen, terwijl deze over het algemeen pas bij vergevorderd myeloom worden gevonden. Deze chromosomale afwijkingen en mutaties leiden tot toegenomen celdeling, remming van apoptose, immuunevasie en onafhankelijkheid van het beenmergmicromilieu. In vergelijking met multipel myeloom presenteren pPCL-patiënten zich vaker met extramedullaire betrokkenheid, anemie, trombocytopenie, hypercalciëmie, verhoogd β-2-microglobuline, nierfalen en hoge lactaatdehydrogenaseniveaus. De overleving van pPCL-patiënten is de laatste jaren verbeterd door de introductie van autologe stamceltransplantatie en nieuwe middelen (met name van bortezomib).
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2013;10:84–95)
Lees verder
Naar boven
