Effectiviteit van mindfulness-based interventies bij patiënten met kanker

november 2019 Opinie Eline Feenstra

Mindfulness wordt in toenemende mate aangeboden aan mensen met kanker. Uit een recente meta-analyse werd geconcludeerd dat mindfulness-based interventies effectief lijken te zijn in het verminderen van angst- en depressieklachten bij patiënten met kanker. De gereviewde studies kampten echter met tekortkomingen zoals lage methodologische kwaliteit en lage externe validiteit. Het doel van deze systematische review is een overzicht te geven van de gerandomiseerde gecontroleerde studies (RCT’s) naar de effectiviteit van mindfulness-based interventies bij patiënten met kanker, die zijn verschenen sinds de meta-analyse. Twee elektronische databases zijn onderzocht. Vijf RCT’s met in totaal 690 deelnemers en 3 lopende studies werden in deze review geïncludeerd.

Mindfulness-based interventies zijn effectief gebleken in het verbeteren van psychische klachten en kwaliteit van leven. Eén studie liet ook zien dat ‘Mindfulness-Based Stress Reduction’ (MBSR) positieve effecten heeft op cortisolprofielen. De methodologische kwaliteit van de RCT’s was goed. Drie RCT’s rapporteren over de vergelijking met een actieve controlegroep, waarbij 2 studies aantoonden dat een mindfulness-based interventie effectiever was dan de actieve controlegroep in het verminderen van psychische klachten. De externe validiteit bleek wederom laag. Het merendeel van de deelnemers was vrouw, gediagnosticeerd met borstkanker en in het curatieve stadium van de ziekte. In de lopende onderzoeken worden echter ook andere kankerpopulaties in verschillende stadia onderzocht.

Bron
1. Ned Tijdschr Oncol 2015;12:11-8