Depressie en angst blijken geen rol te spelen in het risico op kanker. Dat is de conclusie uit een groot internationaal onderzoek dat onlangs werd gepresenteerd in wetenschappelijk vaktijdschrift Cancer. Aan de PSY-CA-studie werd meegewerkt door onderzoekers in 18 studiegroepen in Nederland (UMCG Groningen), Noorwegen, Canada en het Verenigd Koninkrijk.
Van depressie en angst wordt al lang verondersteld dat ze verband houden met een verhoogd risico op kanker. Ondanks de grote hoeveelheid onderzoek die is uitgevoerd, zijn de bevindingen niet eenduidig. Om de associaties tussen depressie, angst en de incidentie van verschillende soorten kanker (algehele kanker, borstkanker, longkanker, prostaatkanker, colorectale kanker, alcoholgerelateerde kanker en kanker die samenhangt met roken) beter te kunnen onderzoeken, werden meta-analyses van individuele deelnemersgegevens (IPD) uitgevoerd binnen het Psychosocial Factors and Cancer Incidence (PSY-CA) consortium.
Het PSY-CA consortium omvat gegevens van 18 cohorten met metingen van depressie of angst (n=319.613; kankerincidenties, 25.803; persoonsjaren follow-up, 3.254.714). Zowel symptomen als een diagnose van depressie en angst werden onderzocht als voorspellers van toekomstig kankerrisico. Er werden IPD-meta-analyses in twee fasen uitgevoerd, eerst met behulp van Cox-regressiemodellen in elk cohort (fase 1) en vervolgens door de resultaten samen te voegen in random-effects meta-analyses (fase 2).
Er werden geen associaties gevonden tussen depressie of angst en algehele, borst-, prostaat-, colorectale en alcoholgerelateerde kanker. Depressie en angst (symptomen en diagnoses) konden wel enigszins in verband worden gebracht met de incidentie van longkanker en aan roken gerelateerde vormen van kanker (hazard ratio’s [HR’s], 1,06-1,60). Deze associaties werden echter aanzienlijk afgezwakt wanneer aanvullend werd gecorrigeerd voor bekende risicofactoren zoals roken, alcoholgebruik en body mass index (HR’s, 1,04-1,23). Daar bovenop rijst de vraag in hoeverre depressie, angst of stress het rookgedrag van mensen beïnvloedt.
Depressie en angst zijn niet gerelateerd aan een verhoogd risico op de meeste kankeraandoeningen, behalve longkanker en overige kanker die samenhangt met roken. Maar uit het onderzoek blijkt nu dat aan kanker gerelateerde risicofactoren zoals roken, alcoholgebruik, body mass index en kanker-specifieke risicofactoren een veel grotere rol spelen bij de ontwikkeling van longkanker en aan roken gerelateerde vormen van kanker. Er is wel meer onderzoek nodig om de mogelijke samenhang tussen depressie, angst, leefstijlgedrag en longkanker diepgaander in kaart te brengen.
Referentie
