Heruitgifte van kankermedicijnen leidt tot miljoenenbesparing en minder milieubelasting

november 2023 Geneesmiddelen Willem Van Altena

Een innovatieve aanpak in de heruitgifte van kankermedicijnen blijkt niet alleen kostenefficiënt te zijn, maar ook een aanzienlijke vermindering van de milieubelasting op te leveren. Onderzoek door de apotheek van het Radboudumc en de Universiteit Utrecht, gepubliceerd in JAMA Oncology, onthult dat jaarlijkse besparingen kunnen oplopen tot tientallen miljoenen euro’s.

Kankermedicijnen in pilvorm worden vaak ongebruikt gelaten door patiënten, deels vanwege de hoge kosten en de ecologische impact van de productie en afvalverwerking. Lisa-Marie Smale van het Radboudumc onderzocht in haar promotieonderzoek of ongebruikte medicijnen verzameld en opnieuw uitgegeven kunnen worden, wat zou kunnen leiden tot zowel een lagere milieubelasting als minder kosten.

Sensor

De heruitgifteprocedure omvatte het apart verpakken van medicijnen en het toevoegen van een sensor om de temperatuur gedurende de opslag te registreren. Na twee jaar onderzoek in samenwerking met vier Nederlandse ziekenhuizen bleken de resultaten veelbelovend.

De investering in de methode, inclusief de temperatuursensoren, bedroeg 37 euro per patiënt per jaar, met een besparing van maar liefst 613 euro. Dit vertaalt zich naar een netto besparing van 576 euro per patiënt per jaar. Smale benadrukt dat deze heruitgifte in Nederland jaarlijks een besparing tussen de 20 en 50 miljoen euro kan opleveren.

Breder scala

Het project wordt nu uitgebreid naar 14 ziekenhuizen en omvat een breder scala aan kankermedicijnen. Hoewel heruitgifte momenteel alleen mogelijk is binnen wetenschappelijke studies vanwege Europese regelgeving, hopen de onderzoekers dat deze aanpak uiteindelijk nationaal en zelfs voor andere medicijnen kan worden toegepast.

Naast kostenbesparing voor dure medicijnen benadrukt Smale dat duurzaamheid en sociale impact ook aanzienlijke voordelen kunnen opleveren. Het verminderen van milieubelasting door medicijnen opnieuw te verstrekken en het aanpakken van tekorten kunnen bredere positieve gevolgen hebben.

Eerste in zijn soort

Het onderzoek, gepubliceerd in JAMA Oncology, is het eerste in zijn soort dat de heruitgifte van geneesmiddelen met gegarandeerde kwaliteit onderzoekt. Met deelname van 14 ziekenhuizen en betrokkenheid van organisaties zoals de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuis Apothekers (NVZA), toont het initiatief brede belangstelling en draagt het bij aan de doelstellingen van de Green Deal om de zorg te verduurzamen.

Referentie

Smale EM, van den Bemt BJF, Heerdink ER, et al; ROAD Study Group. Cost Savings and Waste Reduction Through Redispensing Unused Oral Anticancer Drugs: The ROAD Study. JAMA Oncol. 2023 Nov 16:e234865. doi: 10.1001/jamaoncol.2023.4865. Epub ahead of print. PMID: 37971730; PMCID: PMC10654927.