Een hogere allostatische belasting als gevolg van levenslange stress en spanningen blijkt het risico om aan kanker te overlijden te verhogen, vooral onder jongere personen. Dat is de conclusie uit een recente studie door wetenschappers van de universiteit van Georgia in Augusta (Verenigde Staten) die is gepubliceerd in vakblad SSM Population Health.
Een hoge allostatische belasting blijkt geassocieerd te zijn met een 106% hoger risico om aan kanker te overlijden bij jonge personen van Afrikaanse en Afro-Amerikaanse afkomst, en 95% hoger bij jonge Kaukasische personen.
Hoofdonderzoeker is epidemioloog en assistent-hoogleraar Justin Xavier Moore. Hij legt uit: “Chronische stress veroorzaakt systemische inflammaties. Wij wilden vaststellen of dat zich vertaalt in een verhoogd risico om op lange termijn aan kanker te overlijden. We weten daarnaast ook dat vrouwen en mensen uit etnische en andere minderheden meer sociale en omgevingsgerelateerde stressfactoren ondervinden voortkomend uit racisme, seksisme, vrouwenhaat en andere vooroordelen. Dat geeft deze populaties een hogere allostatische belasting dan witte mannelijke personen.”
In een retrospectieve analyse zochten Moore en zijn team naar mogelijke associaties van opgebouwde stress met dood door kanker, en of er verschillen waren tussen populaties op grond van etnische afkomst. Daartoe werden gezondheidsdata bestudeerd van 41.218 mensen uit de National Health and Nutrition Examination Survey tussen 1988 en 2019. Met Fine en Gray Cox proportionele hazardmodellen, bijgesteld voor leeftijd, sociaal-demografische factoren en comorbiditeiten werden subdistributie hazard ratio’s (sHRs) berekend voor dood door kanker bij een hoge en lage allostatische belasting.
Iets meer dan de helft van de deelnemers (21.504 mensen) had een lage allostatische belasting, 19.714 mensen hadden een hoge allostatische belasting. Mensen met een hoge allostatische lading waren over het algemeen ouder (mediaan 53,2 versus 39.4), van Afro-Amerikaanse afkomt (12,9% versus 8,4%), hadden een hogere BMI (30,7 kg/m² versus 25,5 kg/m²), hadden een historie met congestief hartfalen (3,9% versus 0,8%) of hartaanval (5,6% versus 1,7%), of hadden een historie met kanker (11,3% versus 5,7%).
Patiënten met een hoge allostatische belasting hadden een 14% hoger risico om aan kanker te overlijden (sHR = 1,14; 95% BI, 1,04-1,26). Blanke personen hadden daarbij een 18% hoger risico, daarnaast werden er niet-significante associaties van 8% bij zwarte en 3% bij Latijns-Amerikaanse personen waargenomen.
“Keken we alleen naar zwarte patiënten jonger dan 40, dan zien we een 106% hoger risico om aan kanker te overlijden bij degenen met een hoge allostatische belasting”, zegt Moore. “Bij jonge witte patiënten met een hoge allostatische belasting was het risico 95% hoger.” Voor jonge Latijns-Amerikaanse personen was het risico 36% hoger.
Moore ziet in de studieresultaten redenen om te zoeken naar nieuwe strategieën om chronische stress en daaruit voortkomende inflammaties te bestrijden. Het wegnemen van het stigma rond psychische gezondheid is daar een stap in, net als het zoeken naar betaalbare, effectieve en cultuurbewuste manieren om stress te behandelen en te voorkomen. “We moeten ook beter begrijpen hoe allostatische belasting inwerkt op kanker. Er is meer onderzoek nodig naar de manier waarop cumulatieve stress het risico voor verschillende soorten kanker verhoogt.”
Moore gaat verder: “We hebben bij baseline alleen allostatische belasting middels bekende biomarkers gemeten, zoals het albuminegehalte, de BMI, C-reactieve eiwitten, creatinine, glycohemoglobine, systolische en diastolische bloeddruk, cholesterolgehalte en triglyceriden. Maar studies die onderzoeken hoe allostatische belasting door de jaren heen verandert in relatie tot het kankerrisico kunnen meer licht op de zaak werpen. Daarnaast hebben wij ons alleen gericht op mortaliteit door kanker, het zou goed zijn als verdere studies focussen op de relatie tussen allostatische belasting en de incidentie van kanker.”
Referentie
Moore JX, et al. SSM Popul Health. 2022;doi:10.1016/j.ssmph.2022.101185.
