De huid wordt wel eens gezien als het grootste orgaan van het menselijk lichaam. En dat we goed voor onze huid moeten zorgen weten de meeste mensen wel. Hygiëne is belangrijk, maar ook letten we op uitdroging en weten we als het goed is wat de risico’s van zonnebaden zijn. Wat veel mensen echter niet weten, is dat medicijnen ook een invloed op onze huid kunnen hebben. Dr. Suzanne Olbricht is hoogleraar in de dermatologie aan de Harvard Medical School in de Verenigde Staten. En zij somt op wat bepaalde middelen met onze huid kunnen doen.
Naarmate we ouder worden, wordt de huid dunner en ontstaan er makkelijker blauwe plekken. Maar soms ontstaan er spontaan blauwe plekken zonder dat er ergens tegenaan gestoten is. Dat fenomeen heet actinische purpura, en komt veel voor bij mensen die bloedverdunners innemen, zoals aspirine. “Bij de ouder wordende huid wordt de dermis, de dikke middelste huidlaag, dunner te worden, en dat betekent dat de bloedvaten die zich daarin bevinden minder beschermd zijn. Dat zorgt ervoor dat er bij het minste of geringste al verkleuringen en blauwe plekken kunnen ontstaan.” Op zich is actinische purpura een kosmetische aandoening die niet heel ernstig of gevaarlijk is. Mensen die bloedverdunners voorgeschreven krijgen wordt dan ook aangeraden die vooral te blijven slikken.
Bepaalde antibiotica hebben ook een effect op de huid. Vooral twee tetracyclines staan erom bekend: minocycline en doxycycline. Minocycline wordt door dermatologen voorgeschreven als behandeling voor acne en ook rosacea, een huidaandoening die door roodheid en zichtbare adertjes gekenmerkt wordt. Bij langdurig gebruik kan minocycline kleine blauwe verkleuringen van de huid veroorzaken, meestal op plekken waar de huid beschadigd is geweest, zoals acneplekken of oude brandwonden. Meestal verdwijnen de blauwe vlekjes maanden nadat de behandeling gestopt is, maar er zijn gevallen bekend waarbij de verkleuring permanent was.
Doxycycline wordt voorgeschreven tegen acne maar ook bij luchtweginfecties en blaasontstekingen. Daarnaast wordt het middel ook ingezet bij mensen die de ziekte van Lyme hebben. Een bijwerking van doxycycline kan een verhoogde gevoeligheid voor zonlicht zijn, en een grotere kans om verbrand te raken in de zon.
Er zijn overigens meer middelen waarvan bekend is dat ze de gevoeligheid voor zonlicht kunnen verhogen. Sommige antihistamines, zoals cetirizine, een bekend hooikoortsmedicijn, kunnen dat effect hebben. Hetzelfde geldt voor phenothiazines (antipsychotica), sulfamethoxazol en tricyclische antidepressiva zoals amitriptyline.
Ook medicatie die wordt ingezet bij de behandeling van hart en bloedvaten heeft soms effect op de huid. Het middel amiodaron, dat wordt gebruikt bij de behandeling van hartritmestoornissen, kan voor huidverkleuring zorgen. Huid, die aan het zonlicht wordt blootgesteld, kan een blauwgrijze kleur aannemen. Doorgaans gebeurt dit alleen bij mensen die hoge doses van het middel gedurende langere tijd innemen. De verkleuringen zijn echter zeer moeilijk te behandelen en meestal blijvend, licht dr. Olbricht toe.
Statines, zoals atorvastine, simvastatine en rosuvastatine zijn veelgebruikt middelen tegen verhoogd cholesterol en andere lipiden in het bloed. Hoewel statines de vethuishouding in de aderen bevorderen zorgen ze ook voor een drogere huid. Aanbevolen wordt om de huid regelmatig in te smeren met vochtinbrengende crèmes, vooral na het douchen om zo het vocht als het ware in te sluiten.
Vasodilators -vaatverwijders- zijn middelen die bloeddruk bestrijden door de vaten te verwijden. Er zijn tekenen dat gebruik ervan in verband staat met meer acne en rosacea, maar daarover bestaat geen wetenschappelijke consensus.
Mede dankzij de COVID-pandemie wenden veel mensen zich tot allerlei supplementen waarvan wordt beweerd dat ze de weerstand vergroten of andere gezondheidseffecten hebben. Een van die middelen is colloïdaal zilver, dat gewoon bij de drogist te koop is, soms onder de naam zilverwater. Los van de vraag of colloïdaal zilver wel of niet werkt (het middel geldt als omstreden en de meeste medische experts denken dat het schadelijk is) staat wel vast dat het gebruik ervan tot permanente huidverkleuring kan leiden. Colloïdaal zilver is in feite weinig anders dan een vloeistof waarin minuscule deeltjes zilver rondzweven. Die zilverdeeltjes hopen zich op in het lichaam en veroorzaken een aandoening die argyrie (zilverstapeling) wordt genoemd, en die kleurt de huid blauw. Soms is het niet meer dan een blauwige zweem, legt dr. Olbricht uit, “maar in andere gevallen kan de huid echt knalblauw worden, en dat is een onomkeerbare verkleuring.”
Meer informatie
Lees dit artikel over medicijngebruik en de huid van Harvard Health.
