Een medicijn tegen het coronavirus is er nog niet, maar het middel remdesivir is momenteel het enige dat in de richting komt. Waarschijnlijk mag het middel binnen enkele dagen ook ingezet worden bij de behandeling van Europese patiënten. De medicijnwaakhond EMA in Amsterdam heeft de goedkeuringsprocedure versneld en zal naar verwachting deze week al groen licht geven.
Sinds een paar weken geleden bekend werd dat het middel, in 2016 door de Amerikaanse farmaceut ontwikkeld als medicijn tegen ebola, ook effectief is tegen het coronavirus is er veel belangstelling voor remdesivir. De Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit FDA gaf al versnelde goedkeuring om het middel off-label in te zetten bij de behandeling van coronapatiënten, en ook Japan deed dat al. En het ziet ernaar uit dat Europa zeer binnenkort gaat volgen. Maandag maakte EMA-topman Guido Rasi in Brussel bekend dat het Europees Geneesmiddelenbureau mogelijk deze week al goedkeuring zal verlenen aan de inzet van remdesivir bij de behandeling van coronapatiënten.
In de Verenigde Staten heeft eind februari al een grote studie met remdesivir plaatsgevonden. Het bleek dat mensen met een ernstige COVID-19 infectie, die in het ziekenhuis lagen, 31% sneller opknapten dan mensen die een placebo toegediend kregen. Volgens de Amerikaanse viroloog dr. Anthony Fauci, de directeur van het National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) is 31% weliswaar nog lang geen 100%, “maar deze studie toont wel aan dat het virus met medicijnen afgeremd kan worden, en dat is goed nieuws.”
De studie, waaraan meer dan 1.000 patiënten die met COVID-19 in het ziekenhuis lagen meededen liet zien dat patiënten die remdesivir kregen er gemiddeld 11 dagen over deden om voldoende op te knappen om het ziekenhuis te verlaten; bij de placebogroep was dat 15 dagen. Ook leek de sterfte in de remdesivir-groep iets lager te liggen dan bij de placebogroep, 8% tegen 11,6%.
Het experimentele middel remdesivir is in 2016 door farmaceut Gilead ontwikkeld om hemorragische virusinfecties als ebola en marburg te bestrijden. Bij laboratoriumtests werd ontdekt dat remdesivir ook effect leek te hebben tegen andere virussen, waaronder coronavirussen. Zo was al bekend dat het middel ingezet kon worden tegen SARS en MERS. In januari van dit jaar werd daarom al door Gilead begonnen met laboratoriumtests van remdesivir bij COVID-19.
Gilead is momenteel zelf bezig met een studie onder de naam SIMPLE. Doel van die studie is om te zien of een vijfdaagse remdesivir-kuur vergelijkbaar effectief is als de tiendaagse behandeling zoals die in de NIAID-studie werd toegepast. Het toepassen van een 5-daags regime kan betekenen dat er meer patiënten behandeld kunnen worden met dezelfde hoeveelheid remdesivir. Vroege resultaten lijken er inderdaad op te wijzen dat een vijfdaagse kuur even goed, misschien zelfs iets beter, werkt als een tiendaagse kuur.
Dezelfde vroege analyse lijkt ook te suggereren dat remdesivir effectiever is wanneer mensen het middel binnen 10 dagen na de eerste ziektesymptomen toegediend krijgen dan wanneer er langer wordt gewacht. Gilead meldt dat na 14 dagen 62% van de patiënten die remdesivir vroeg toegediend kregen het ziekenhuis kon verlaten; bij de patiënten die langer dan 10 dagen symptomen vertoonden voordat zij het middel toegediend kregen lag dat percentage op 49%.
Gilead is intussen bezig om de productie van remdesivir in hoog tempo op te voeren, en sluit zelfs licentieovereenkomsten met andere farmabedrijven, zodat ook zij het middel kunnen gaan produceren.
Bronnen
1. Lees een open brief van Daniel O’Day, de CEO van Gilead.
2. Lees hier een artikel in wetenschappelijk tijdschrift Nature over remdesivir.
3. Lees hier een persbericht over de opmerkingen van EMA-baas Guido Rasi voor de Europese Commissie.
