Mensen bij wie lymfoom wordt vastgesteld blijken vaak te maken te krijgen met angsten en depressies, en daardoor staat hun kwaliteit van leven onder druk. Dat was de strekking van een presentatie door dr. Oreofe O. Odejide van het Dana-Farber Cancer Institute in Boston (V.S.) tijdens het onlangs gehouden jaarcongres van de American Society of Hematology in New Orleans.
“In het eerste half jaar na diagnose is de psychologische last voor mensen met lymfoom of myeloom aanzienlijk”, stelt Odejide. “Hoofdzakelijk gaat het dan om angsten en/of depressies.” Vooral bij mensen met een kleiner sociaal netwerk en/of minder financiële draagkracht is de kans op angsten en depressies groter. Dat zijn in principe factoren die beïnvloedbaar zijn, en daarom suggereert Odejide dat er dringend interventies nodig zijn om die twee factoren aan te pakken, om zodoende psychosociale stress bij deze patiënten te verminderen.
Odejide kwam tot haar conclusies na analyse van een enquête onder nieuw gediagnosticeerde volwassen patiënten met lymfoom of myeloom. De patiënten konden de 44 vragen online of op papier invullen binnen zes maanden na hun diagnose. In juli 2022 hadden 192 mensen de vragenlijst ingevuld, wat neerkwam op een responspercentage van 76,5%. Bijna de helft van hen was ouder dan 60, en 80,7% van de patiënten had lymfoom, de overige 19,3% leed aan myeloom. Van de respondenten was 55,3% man, 85,9% blank en 73,4% gehuwd of samenwonend.
Odejide stelde vast dat 56,3% van de respondenten aan een vorm van angst en/of depressie leed. Bij 51,6% was sprake van angsten, bij 27,6% depressie. Maar bij bijna een kwart van de respondenten was sprake van een overlap, waarbij angst en depressie gecombineerd werden. “Het is bijna een soort comorbiditeit”, stelt Odejide.
Risico op angst is groter bij mensen jonger dan 60 (Odds ratio [OR] 2,24; 95% BI, 1,17-4,29), vrouwen (OR = 2,29; 95% BI, 1,18-4,46) en mensen met weinig financiële stabiliteit (OR = 2,24; 95% BI, 1,01-4,98). Het risico op depressie was hoger bij mensen met een beperkt sociaal netwerk (OR = 2,28; 95% BI, 1,15-4,51) en met weinig financiële stabiliteit (OR = 2,61; 95% CI, 1,2-5,22).
Patiënten met angsten maakten vaker melding van een verminderde kwaliteit van leven vergeleken met mensen zonder angsten (2,61 vs. 5,22, P <0,001). Ook mensen met depressies meldden minder kwaliteit van leven dan mensen zonder depressies (3,96 vs. 5,65, P <0,001).
Odejide concludeert: “De scores over kwaliteit van leven waren significant lager bij patiënten met angsten en met depressies dan bij patiënten zonder deze aandoeningen. Gezien de sterke associatie van angst en depressie met verminderde kwaliteit van leven denk ik dat interventies die psychosociale problemen bij nieuw gediagnosticeerde patiënten met lymfoom of myeloom mogelijkerwijs voor een betere kwaliteit van leven kunnen zorgen bij deze patiënten.”
Referentie
Bekijk de presentatie van dr. Oreofe Odejide tijdens het ASH congres van december 2022.
