Een nieuwe studie, die onlangs is gepubliceerd in JAMA Network Open, suggereert dat GLP-1 (‘glucagon-like peptide-1’) receptoragonisten, die momenteel goedgekeurd zijn voor de behandeling van diabetes en obesitas, mogelijk een bijkomend voordeel hebben: ze kunnen het risico op bepaalde met obesitas geassocieerde kankers (‘obesity associated cancers’, OAC’s) verminderen.
Het onderzoek werd uitgevoerd door wetenschappers van de Case Western Reserve University in Cleveland (Verenigde Staten) onder leiding van Lindsey Wang. De studie draagt bij aan het groeiende bewijs dat GLP-1’s, waaronder populaire geneesmiddelen zoals semaglutide van Novo Nordisk – op de markt gebracht als Ozempic voor diabetes en Wegovy voor obesitas – voordelen kunnen bieden die verder gaan dan glycemische controle en gewichtsbeheer.
De onderzoekers stelden de hypothese dat GLP-1’s het risico op OAC’s zouden kunnen verminderen vanwege hun effectiviteit in het beheersen van type 2 diabetes, obesitas en gerelateerde comorbiditeiten. Gebruiksmogelijkheden in cardiovasculaire en nieraandoeningen worden al verder ontwikkeld.
In een grootschalige retrospectieve cohortstudie onderzochten de wetenschappers elektronische medische dossiers van 113 miljoen Amerikaanse patiënten over de periode van 2005 tot 2018. De analyse omvatte gegevens van meer dan 1,6 miljoen patiënten met type 2 diabetes zonder eerdere diagnose van met obesitas geassocieerde kankers en die werden behandeld met GLP-1’s, insulines of metformine.
De onderzoekers ontdekten dat patiënten die behandeld werden met GLP-1 geneesmiddelen een significant lager risico hadden op de ontwikkeling van 10 van de 13 obesitas-gerelateerde kankers in vergelijking met patiënten die behandeld werden met insuline.
| Type obesitas-gerelateerde kanker | Afname in risico |
| Galblaaskanker | -65% |
| Meningeoom (hersenvlieskanker) | -63% |
| Alvleesklierkanker | -59% |
| Levercelkanker | -53% |
| Eierstokkanker | -48% |
| Colorectale kanker | -46% |
| Multipel myeloom | -41% |
| Slokdarmkanker | -40% |
| Endometriumkanker | -26% |
| Nierkanker | -24% |
Er was ook een lager risico op maagkanker, hoewel dit geen statistische significantie bereikte. Verder werd er geen statistisch significante risicoreductie gevonden voor schildklierkanker of postmenopauzale borstkanker.
Volgens Wang c.s. verdienen de mogelijke kankerpreventieve effecten van GLP-1 receptoragonisten voor OAC’s verdere langetermijnstudies. Ook moet onderzoek gedaan worden naar nieuwere en mogelijk effectievere antidiabetica en gewichtsverliesmiddelen, en middelen met activiteiten als multi-hormoonagonisten. Het onlangs goedgekeurde tirzepatide (met merknamen Mounjaro en Zepbound, geproduceerd door Eli Lilly) richt zich zowel op GLP-1 als op GIP. Het verdient volgens de onderzoekers nadere studies om de preventieve effecten van deze middelen op niet-OAC’s te evalueren.
