Aan Erasmus MC in Rotterdam vindt binnenkort een onderzoek plaats naar zoutvervangers voor nierpatiënten. De Nierstichting heeft een subsidie toegekend aan internist-nefroloog prof. Ewout Hoorn om de Kaliumstudie uit te voeren.
Het dieet van de gemiddelde Nederlanders bevat te veel zout, en dat is een belangrijke oorzaak van hoge bloeddruk en van hart- en vaatziekten. Vooral het natrium in het zout (chemische formule: natriumchloride, NaCl) is daarbij de grote boosdoener en om die reden bestaan er speciale dieetzouten waarbij het grootste deel van het natrium is vervangen door kalium. Kalium is een bloeddrukverlagend mineraal, dat in veel voedselproducten voorkomt.
Dat kaliumverrijkt zout beter is voor de bloeddruk dan gewoon zout is meermalen in wetenschappelijke studies aangetoond. Mensen die kaliumzout gebruiken hebben vaak een lagere bloeddruk, minder last van hart- en vaatziektes en een lagere mortaliteit dan mensen die natriumzout gebruiken. Maar voor mensen bij wie de nieren niet naar behoren functioneren –naar schatting 10% van de bevolking wereldwijd- moet een kanttekening gemaakt worden. Hoewel er aanwijzingen zijn dat kalium een nierbeschermend effect heeft, en hoewel patiënten met chronische nierschade vaak te maken hebben met hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten is er ook het risico dat een te hoge kaliumspiegel hartritmestoornissen veroorzaakt.
In de Kaliumstudie zal worden onderzocht of kaliumzout ook geschikt is voor nierpatiënten. Daarbij gaat het niet alleen om het effect van kalium, maar ook op dat van een andere component van zout: chloride. Het lijkt erop dat chloride bijdraagt aan de verzuring van het bloed en zo het bloeddrukverlagende effect van kalium tenietdoet. Hoorn wil onderzoeken of het zinvol is om chloride te vervangen door bicarbonaat, en of kaliumbicarbonaat beter is voor nierpatiënten dan kaliumchloride.
Wie natrium wil mijden uit het dieet doet er verstandig aan om goed naar labels te kijken in de supermarkt. In heel veel geproduceerd voedsel zit zout, en vaak is dat veel meer dan mensen denken. ‘Verborgen zout’ kan ervoor zorgen dat mensen, ook al denken ze zoutarm te eten, toch te veel natrium binnenkrijgen. Er wordt dan ook door gezondheidsprofessionals druk op de voedingsmiddelenindustrie uitgeoefend om minder natriumhoudend zout in hun producten te doen. Mensen met hoge bloeddruk of hart- en vaatziekten kunnen daarnaast proberen om zo veel mogelijk vers, onbewerkt voedsel te kiezen. Kalium komt voor in veel voedingsmiddelen, zoals bananen, vis en rundvlees.
Meer informatie