De rijkere landen zouden binnen afzienbare tijd wel eens ingehaald kunnen worden door ontwikkelende economieën als het gaat om de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) in de zorg. Die conclusie komt naar voren uit een rapport door de Novartis Foundation en Microsoft, dat recent verscheen. De titel van het rapport is veelzeggend: ‘Reimagining Global Health through Artificial Intelligence: The Roadmap to AI Maturity’. Grofweg vertaald: Het opnieuw definieren van de wereldgezondheid door middel van kunstmatige intelligentie.
Volgens de opstellers van het rapport worden nieuwe technologieen minder snel omarmd en doorgevoerd door rijke landen als door armere landen. Als het gaat om dingen als e-banking, e-commerce en blockchain toepassingen zijn landen in opkomende economieen doorgaans sneller en slagvaardiger. En ook als het gaat om het implementeren van nieuwe technologie in de gezondheidszorg tekent dat beeld zich af. Daarbij blijkt de COVID-19 pandemie als een vliegwiel te werken.
Toen in maart vrijwel van de ene op de andere dag social distancing de norm werd, zagen zorgprofessionals en patienten zich genoodzaakt om hun toevlucht te zoeken tot digitale technologie en AI-diagnostische oplossingen. Volgens dr. Ann Aerts, een van de auteurs van het rapport en hoofd van de Novartis Foundation en medevoorzitter van de Broadband Commission Working Group on Digital and AI in Health, is het inzetten van AI essentieel om de zorg van de toekomst vorm te geven. “Veel landen zijn onvoldoende voorbereid om een nieuwe ziekte als COVID-19 het hoofd te bieden bovenop de reeds aanwezige opgave om met allerlei infectieziekten om te gaan, met daarbij nog eens de alsmaar groeiende last van chronische ziekten. Digitale technologie en AI zijn essentiële randvoorwaarden om de zorg te transformeren van reactief naar proactief, predictief en zelfs preventief.”
Medevoorzitter van de Broadband Commission Working Group is Paul Mitchell van Microsoft, dat meewerkte aan de studie door de Novartis Foundation. “AI kan van invloed zijn op zorgsystemen over de hele wereld, niet alleen in landen met een lagere welvaart. Het is duidelijk dat COVID-19 een enorme omslag in het gebruik van technologie in de zorg teweegbrengt. Wat we nu in een paar maanden zien gebeuren zou anders jaren, misschien zelfs decennia geduurd hebben.”
AI wordt al breed ingezet in diverse landen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Op het platteland van Rwanda kan het voorkomen dat een arts niet minder dan 60.000 patiënten moet bedienen. De Rwandese regering werkt samen met een bedrijf uit de private sector om er toch zorg voor te dragen dat iedereen boven de 12 toegang krijgt tot een digitaal consultatiesysteem. Het initiatief lijkt succesvol: ruim 30% van de Rwandese bevolking heeft zich aangemeld voor het programma. Er wordt nu ook gewerkt aan AI-gebaseerde symptoomchecks.
In India wordt AI ingezet om het risico van patiënten op een toekomstige hartaanval in te schatten, mogelijk zeven jaar voordat het daadwerkelijk zo ver is. Zo kunnen mensen met een verhoogd risico beter gemonitord en preventief behandeld worden. En in Maleisië, Brazilië en de Filipijnen wordt AI ingezet om door muggen overgebrachte ziektes als dengue, zika en chikungunya te monitoren. Het systeem houdt aan de hand van 276 variabelen in de gaten waar en wanneer een nieuwe ziekte-uitbraak zich kan voordoen, en hoe de ziekte zich vervolgens zou kunnen verspreiden.
UNICEF heeft het Magic Box AI-programma ontwikkeld om ziekte-uitbraken in de gaten te houden en beter beheersbaar te maken. De algoritmes in Magic Box kunnen voorspellen waar en wanneer een ziekte-uitbraak de kop op kan steken, en zorgt ervoor dat zorgprofessionals in staat van paraatheid worden gebracht, dat voorraden en middelen efficient ingezet worden en dat er zelfs publiekscampagnes gelanceerd worden om mensen te informeren en te waarschuwen.
Het rapport doet de aanbeveling dat regeringen op zoek moeten naar innovatieve manieren om de invoering van AI in de zorg te faciliteren en te financieren. Digitale en AI-gedreven zorgoplossingen moeten voor iedereen bereikbaar zijn, en daarom is het een goede zaak als ze opgenomen worden in het zorgvergoedingenstelsel. Daarnaast mogen privacy en veiligheid nooit uit het oog verloren worden als het gaat om opslag en verwerking van medische data.
Meer informatie
Lees het hele rapport (Engelstalig) van de Broadband Commission.
