De overleving van kinderen met kanker is in Nederland de afgelopen jaren sterk verbeterd. Waar in de jaren ’90 nog zo’n 28% van alle kinderen met kanker binnen vijf jaar overleed, daar is dat voor de jaren 2010-2015 gedaald tot 19%. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van gegevens uit de Nederlandse Kankerregistratie, gepubliceerd aan het begin van Childhood Cancer Awareness Month, de maand waarin wereldwijd aandacht is voor kinderkanker. De studie werd begin september gepubliceerd in het vakblad European Journal of Cancer.
Onderzoekers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht en het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) analyseerden data van ruim 14.000 patiënten onder de 18 jaar bij wie tussen 1990 en 2015 kanker geconstateerd werd. Het is de eerste studie naar de ontwikkelingen in overleving en sterftecijfers van kinderkanker op nationaal niveau.
In de periode 2010-2015 was de 5-jaarsoverleving van kinderen met kanker 81%. In 2000-2009 was dit 77% en in 1990-1999 was dit nog 72%. De 10-jaarsoverleving van kinderen met kanker steeg eveneens, van 69% in 1990-1999 naar 75% in 2000-2009 en naar 78% in 2010-2015. De overleving steeg ongeacht sekse of leeftijd. Bij jongeren van 15 tot 17 jaar werd de grootste vooruitgang geboekt. Hun 5- en 10-jaarsoverleving steeg tussen 1990-1999 en 2010-2015 met respectievelijk 13 en 11 procentpunten: van 70% naar 83%, en van 67% naar 78%.
De onderzoekers wijten de verbeterde overleving aan ontwikkelingen op gebied van diagnostiek en behandeling van kinderkanker. Kankerbehandelingen worden steeds preciezer en doeltreffender, en daarnaast is ook protonbestraling bezig aan een opmars. Ook worden specifieke ziektebeelden beter herkend door vooruitgang in scantechnieken, en zijn er nieuwe chemotherapieën en immuuntherapieën beschikbaar gekomen. Daarbij behoort ook CAR-T dat wordt ingezet bij leukemie en anti-GD2 bij neuroblastoom, twee types kinderkanker die tot voor kort nauwelijks behandelbaar waren en die een slechte prognose kenden.
Een andere positieve ontwikkeling is de voortschrijdende concentratie van kinderkankerzorg. Sinds 2018 worden alle kinderen met kanker in Nederland in het Prinses Máxima Centrum in Utrecht behandeld. De bundeling van expertise blijkt een aanjager te zijn voor meer onderzoek en nieuwe behandelingen.
De verbetering in overleving wordt echter niet over de hele linie waargenomen. Bij kinderen met tumoren in een vergevorderd stadium is wel een sterke vooruitgang in de prognose te zien. De kans op overleving 5 jaar na diagnose verbeterde aanzienlijk voor kinderen bij wie een Non-Hodgkin lymfoom in een vergevorderd stadium werd vastgesteld, van 68% naar 93%. Bij hoog risico neuroblastoom steeg die kans van 18% naar 41%, en bij Ewing botsarcoom van 16% naar 36%.
Maar voor kinderen met neuroblastoom, botkanker of bepaalde soorten hersentumor blijft de verbetering in overleving achter, en daar is dan ook dringend behoefte aan meer onderzoek, denken de onderzoekers. Voor deze aandoeningen blijft de prognose slecht: 5 jaar na diagnose is minder dan 70% van de kinderen nog in leven.
Meer informatie
Bezoek de website van het Prinses Máxima Centrum.
