Het juiste moment om te starten met directe orale anticoagulantia (DOAC) bij patiënten met een acute ischemische beroerte en atriumfibrilleren is al lange tijd een punt van discussie. Op dit moment geldt de consensus dat een latere start met DOAC de te prefereren behandeling is. Een recente grootschalige studie uit het Verenigd Koninkrijk werpt nieuw licht op deze kwestie. In de OPTIMAS-studie werd onderzocht of een vroege start van DOAC, binnen vier dagen na een beroerte net zo veilig en heilzaam is als een latere start.
Het onderzoek werd uitgevoerd in totaal 100 ziekenhuizen verspreid over het Verenigd Koninkrijk, waarbij 3648 patiënten deelnamen. Deze patiënten hadden een acute ischemische beroerte in combinatie met atriumfibrilleren. De deelnemers werden in dit open-label, end-point geblindeerd, fase IV-onderzoek willekeurig in twee groepen opgedeeld. In de vroege groep kregen deelnemers DOAC binnen vier dagen nu de beroerte, terwijl in de late groep deelnemers binnen zeven tot veertien dagen na de beroerte met DOAC behandeld werden.
Gedurende 90 dagen volgden de onderzoekers de deelnemers. Er werd gekeken naar het aantal intracraniële bloedingen, nieuwe beroertes en andere ernstige complicaties. Om de uitkomsten objectief te beoordelen werd een onafhankelijke commissie ingeschakeld om de resultaten te beoordelen zonder te weten in welke groep de patiënten waren ingedeeld.
Uit de resultaten bleek dat er geen verschil was in het aantal ernstige complicaties tussen de vroege en latere start met DOAC. In beide groepen kreeg 3,3% van de deelnemers een nieuwe ischemische beroerte of ernstige complicatie (95% BI –0,011 to 0,012). Verder was er geen significant verschil tussen het aantal intracraniële bloedingen binnen de twee groepen. De onderzoekers concludeerden dus ook dat een vroege start met DOAC net zo veilig was als een late start.
De bevindingen van de OPTIMAS-studie suggereren dat het huidige advies om bloedverdunners pas na een week of langer te starten bij een acute ischemische aanval met atriumfibrilleren mogelijk heroverwogen kan worden. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat vroeg starten met DOAC’s net zo veilig is als later starten, met evenveel kans op complicaties. Dit kan grote impact hebben op de behandeling van patiënten met een beroerte, omdat het mogelijk is om sneller de voordelen van bloedverdunning te benutten, zoals een verminderde kans op een tweede beroerte.
Verdere studies en evaluaties van de klinische praktijk zullen nodig zijn om te bepalen of de behandelrichtlijnen moeten worden aangepast op basis van de bevindingen uit de OPTIMAS-studie. Voor nu biedt deze studie nieuwe inzichten die potentieel kunnen leiden tot snellere en even veilige behandelingsopties voor patiënten met een beroerte.