Utrechtse ‘zuurstofscan’ werpt binnen half uur meer licht op sikkelcelziekte

december 2019 Zorg van de Toekomst Willem Van Altena

Het UMC Utrecht heeft samen met het medisch-technische bedrijf RR Mechatronics een methode ontwikkeld om snel en precies vast te stellen hoe ernstig de klachten bij patiënten met sikkelcelziekte zijn en hoe effectief de behandeling is. De ‘zuurstofscan’ is twee jaar lang uitvoerig getest en is nu klaar om breder uitgerold te worden.

Vervorming rode bloedcellen

De zuurstofscan wordt gemaakt met een apparaat genaamd Lorcca. Lorcca is ontworpen om de vervorming van rode bloedcellen te detecteren. De zuurstofscan maakt het mogelijk om vast te stellen bij welk zuurstofniveau rode bloedcellen gaan sikkelen. Wanneer dat bekend is kan ook voorspeld worden hoe ernstig de ziekteverschijnselen zullen zijn en kan de patiënt een behandeling op maat ontvangen.

Promovenda drs. Minke Rab leidt het onderzoek in Utrecht dat ook vanuit het buitenland belangstelling trekt. Afgelopen jaar verschenen er twee artikelen over de zuurstofscan in het gezaghebbende American Journal of Hematology. “Het UMC Utrecht is een belangrijke partner in het Europees Referentienetwerk EuroBloodNet. Door met artsen en onderzoekers in het buitenland kennis over zeldzame bloedziekten te delen, is de kans groter dat we samen tot een betere behandeling komen.”

Half uur scannen

De zuurstofscan maakt het mogelijk om met slechts een paar druppels bloed te bepalen hoe ernstig iemands sikkelcelziekte is. En dat binnen een half uur. De zuurstofscan omvat een gestandaardiseerde test van 22 minuten. Hierbij onttrekt het apparaat geleidelijk en gecontroleerd zuurstof aan het bloed en voegt Lorcca de zuurstof ook weer toe.

Klik HIER voor een Engelse video waarin je ziet hoe de zuurstofscan in zijn werk gaat.

Sikkelcelziekte

Sikkelcelziekte is een zeldzame, ernstige en erfelijke hematologische aandoening. Hierbij nemen de rode bloedcellen de vorm van een sikkel aan. De sikkelcellen kunnen minder zuurstof transporteren dan gezonde cellen en bovendien leven ze veel korter: 30 dagen tegenover 120 dagen. Dit leidt ertoe dat sikkelcelpatiënten lijden aan chronische bloedarmoede.

De vorm van de cellen is er ook de reden dat de cellen makkelijk aan elkaar klonteren en zo voor blokkades in een bloedvat kunnen zorgen. Zo’n blokkade kan leiden tot een zuurstoftekort in het orgaan of weefsel gelegen aan het bloedvat. Als deze blokkade langere tijd blijft bestaan, zorgt dit voor schade in het orgaan of weefsel. Sikkelcelpatiënten lijden aan tal van aandoeningen en symptomen zoals chronische vermoeidheid, koorts, zichtproblemen, botafwijkingen, geelzucht en hevige pijnaanvallen.

Sikkelcelziekte komt met name voor bij mensen met een donkere huidskleur. Nederland telt ongeveer 800 patiënten. Jaarlijks zien veertig tot zestig kinderen  met sikkelcelziekte het levenslicht. De meeste sikkelcelpatiënten wonen in de Randstad.

Bron
1. Meer informatie op de website van UMC Utrecht.