Voeding en kanker: zo zorg je dat je optimaal eet voor, tijdens en na je behandeling

september 2021 Beter Leven Willem Van Altena

Voeding is essentieel voor onze gezondheid. En voor mensen die kanker hebben en een behandeling ondergaan geldt dat nog veel meer. Maar veel kankerpatiënten hebben last van verminderde eetlust en misselijkheid, en dat kan het soms moeilijk maken om de broodnodige calorieën en nutriënten binnen te krijgen.

Voor de behandeling

Als je weet dat je binnenkort een behandeling ondergaat, dan is het verstandig om in de periode daarvoor extra gezond te eten om alvast een soort buffer op te bouwen. Ook is het een goed idee om alvast rekening te houden met hoe je je na de behandeling zult voelen: moe, weinig energie en weinig eetlust. Vul de koelkast en de voorraadkast dus met gezond voedsel, liefst van het soort dat weinig tot geen bereiding vereist. Denk aan dingen als noten, yoghurt, fruitcompote, maar ook aan voorgesneden groenten en gezonde magnetrongerechten. Of kook alvast vooruit en vries maaltijden in, of spreek met vrienden en familie af dat ze eten langsbrengen.

Tijdens de behandeling

Tijdens een behandelcyclus zullen er dagen zijn dat je een normale eetlust hebt, maar er zijn zeker ook dagen dat je totaal geen eetlust hebt. Het is verstandig om die goede dagen te gebruiken om juist dan extra eiwitten en gezonde vezels te eten. Denk dan aan mager vlees zoals kipfilet of vis, zuivelproducten, eieren, bonen, noten en zaden en aan volkoren producten.

Probeer ook veel groente en fruit te eten, vooral met krachtige kleuren. Denk aan broccoli, boerenkool en tomaten. Die bevatten veel antioxidanten en ontstekingsremmers en tal van andere gezonde voedingsstoffen.

Drink veel water, ook als je geen dorst hebt. Verse vruchtensappen en groene thee zijn ook een prima keuze.

Eet als je honger hebt. Heb je ’s morgens de meeste trek? Maak dan het ontbijt je hoofdmaaltijd van de dag. En als het je moeite kost om te eten, kies dan voor 6 kleine maaltijden door de dag heen, in plaats van 2 of 3 grote.

Zorg dat je altijd gezonde snacks bij de hand hebt. Yoghurt, muesli, noten, kaas, fruit… allemaal prima keuzes. Een tussendoortje vlak voor een chemobehandeling kan ervoor zorgen dat je je minder misselijk voelt.

Pas wel op met ongepasteuriseerde zuivel, en met rauw of onvoldoende gaar vlees en vis. Je bent kwetsbaarder voor voedselvergiftiging door je behandeling, en dat is wel het laatste waar je op zit te wachten.

Bijwerkingen

Kankerbehandelingen gaan meestal gepaard met allerlei bijwerkingen, en daar kun je met je voeding rekening mee houden.

  • Misselijkheid/overgeven
    Vermijd vet of sterk gekruid voedsel, of voedsel met een sterke geur. Eet liever om de paar uur een droge cracker of geroosterd brood. En neem kleine slokjes bouillon, water of sportdrankjes.
  • Mond- en keelklachten
    Soms krijgen patiënten last van zweertjes in de mond en keel, die eten onprettig maken. In zo’n geval is het goed om zacht voedsel te eten, zonder krokante randjes of brokjes. Let ook op de temperatuur van wat je eet: lauwwarm is het beste. En gebruik een rietje om door te drinken.
  • Diarree of verstopping
    Als je last van diarree krijgt is het heel belangrijk om je vochtbalans op peil te houden. Drink extra veel, liefst water, en laat vezelrijk voedsel zoals volkorengranen en groenten liever even staan. Heb je last van verstopping, dan is het ook zaak om veel te drinken, maar juist meer vezels aan je dieet toe te voegen.
  • Verandering van smaak
    Veel mensen die een kankerbehandeling ondergaan merken dat dingen anders –of niet- gaan smaken. Sta daarvoor open, en probeer nieuwe smaken uit. Kies dan voor ingredienten met uitgesproken smaken, zoals gember of citroen. En experimenteer met groene kruiden zoals munt en rozemarijn en maak je maaltijden op die manier aantrekkelijker.

‘Kankerdiëten’

Er gaan allerlei verhalen rond over speciale diëten die kanker zouden kunnen terugdringen, maar voorlopig is er nog geen snipper wetenschappelijk bewijs dat zo’n wonderdieet bestaat. Het allerbeste advies voor mensen met kanker is en blijft om een gebalanceerd dieet te volgen met veel magere proteïnen, groenten, fruit, hele granen en zuivel. En om op te passen met suiker, zout, cafeïne, alcohol en bewerkt vlees.

Meer informatie

Bezoek de website Voeding en Kanker, met veel informatie voor zowel patienten als zorgverleners.