Een gezonde nagel is glad, regelmatig gevormd en hebben vaak aan de onderkant een lichter gekleurd half maantje, de lunula. Een deel van de nagel, het nagelbed, zit onder de huid verborgen en de nagelriemen zijn gezond en onbeschadigd. Maar wat kunnen onze nagels ons over onze gezondheid vertellen?
Soms zijn de nagels glanzend en bol, en zijn de vingertoppen verbreed. Dit fenomeen wordt trommelstokvingers of horlogeglasnagels genoemd. Het is een symptoom van een te laag zuurstofgehalte in je bloed, meestal veroorzaakt door long- of hartaandoeningen. Bij deze aandoeningen kan de hoeveelheid zuurstof in het bloed afnemen, en dat leidt tot vaatverwijding. Als gevolg daarvan verdikt het weefsel in de vingers, ook onder de nagels. Trommelstokvingers kunnen een indicatie van een reeks aandoeningen zijn. Daaronder vallen longziekten als longkanker, COPD, tuberculose of taaislijmziekte. Maar trommelstokvingers kunnen ook wijzen op hartaandoeningen en stofwisselingsziekten zoals de ziekte van Crohn.
Kleine oneffenheden in de nagel kunnen een teken zijn van putjesnagels. Die komen vaak voor bij de huidziekte psoriasis, vandaar dat deze nagelaandoening ook wel ‘nagelpsoriasis’ wordt genoemd. Putjesnagels kunnen ook een symptoom van andere huidziekten zijn zoals eczeem, schimmelnagels of alopecia areata.
Wanneer er rode lijntjes onder de nagels te zien zijn kan dat een teken van een splinterbloeding zijn. Daarbij is er sprake van bloedinkjes onder de nagels. Die kunnen veroorzaakt zijn door een blessure, en gaan meestal vanzelf over. Maar er kan ook iets ernstigers in het spel zijn: bacteriële endocarditis. Dat is een aandoening waarbij ziekteverwekkers in de bloedbaan terecht komen en het endocardium, het hartvlies, kunnen bereiken en daar voor ontstekingen kunnen zorgen. Maar splinterbloedingen, zeker als ze in meerdere nagels voorkomen, kunnen ook een symptoom zijn van auto-immuunziekte lupus of sclerodermie.
Als er horizontale richels op de nagels te zien zijn, Beau lijnen genoemd, dan wijst dat erop dat de groei van de nagel enige tijd verstoord is geweest. Dat kan het gevolg zijn van deficiëntie maar ook van een periode van ziekte. Hoe verder zich de groeven van de nagelriem bevinden, des te langer geleden was de ziekte. Een groef dichtbij de nagelriem wijst op een ziekteperiode ongeveer een maand geleden, een groef bij de top van de nagel duidt aan dat iemand 5 of 6 maanden eerder ziek is geweest. Verticale groeven in de nagels zijn doorgaans vrij onschuldig en kunnen wijzen op een vochttekort. Ze zijn een normaal gevolg van het verouderingsproces. Maar als de groeven erg diep zijn kan er meer aan de hand zijn, zoals een kalkgebrek.
Vanzelfsprekend verdient het aanbeveling om bij twijfels over de nagels even bij de huisarts langs te gaan. Meestal is er waarschijnlijk niets aan de hand, maar het is toch beter om het zekere voor het onzekere te nemen.
